Balanceren en bijeenbrengen: de verbinders in de wijk
Wat vraagt gebiedsgericht werken van de ‘verbindingsambtenaren’? Platform31 onderzocht het aan de hand van zes portretten van eigenzinnige verbinders.
In hun streven naar een betere leefsituatie in kwetsbare wijken werken steeds meer gemeenten aan een gebiedsgerichte aanpak. Dit vraagt om integraal werken, waarbij verschillende beleidsdomeinen, budgetten en niveaus (meer) met elkaar worden verbonden. Omdat beleid mensenwerk is, wordt de aanwezigheid van ‘verbindingsofficieren’ binnen gemeenten steeds belangrijker.
Platform 31 publiceerde onlangs een online magazine waarin ze op zoek gingen naar die stedelijke verbinders: wat zijn hun kwaliteiten en hoe kunnen ze optimaal worden ondersteund?
Wie is de verbinder?
Het begrip ‘verbinder’ wordt voor uiteenlopende gemeentelijke rollen gebruikt. In het magazine Balanceren en bijeenbrengen staan gemeenteambtenaren centraal die vanuit hun functie (of een bepaald beleidsdomein, programma of project) actief zijn in een gebiedsgerichte aanpak en daarbij verbindend te werk gaan. Ze leggen, onderhouden en benutten verbindingen tussen diverse beleidsdomeinen, budgetten en niveaus, zowel binnen de gemeente als daarbuiten.
De verbinders die aan het woord komen, werken op een functieniveau waarop zij hun werk met een zekere autonomie kunnen uitvoeren. De reden om verbindend te werken kan zijn dat dit expliciet en nadrukkelijk onderdeel is van het takenpakket, maar kan ook daarin liggen dat de verbinder zelf het koppelen als een belangrijk onderdeel van het werk vindt.
Onderling vertrouwen
In het onderzoek naar de verbinders in de gebiedsgerichte aanpak spraken de onderzoekers van Platform31 zes stedelijke verbinders uit verschillende gemeenten. Wie zijn zij? Wat zijn hun kwaliteiten? En hoe kunnen gemeenten hen optimaal ondersteunen?
In de verhalen van de geïnterviewde verbinders komen diverse gedeelde persoonlijkheidskenmerken naar voren. Zoals hun ondernemendheid, maar ook hun gedrevenheid door resultaat in de praktijk, gerichtheid op mensen en relaties, assertiviteit, doortastendheid en pragmatische, procesgerichte en generalistische instelling.
‘Als projectleider voer ik soms gesprekken met partijen in de wijk die gaan over rechtmatigheid, bijvoorbeeld rondom subsidies. Als het om een partij gaat waarmee ik ook samenwerk als gebiedswerker, probeer ik daar soms een collega voor in te schakelen. Die relatierol is voor mij dan toch te belangrijk: ik wil dat vertrouwen niet schaden. Ik heb een relatie met ze te onderhouden en ik heb ze nodig in een gebied. Dat zeg ik dan ook heel open: omdat wij deze relatie hebben, komt een collega van mij hierop terug’, vertelt Evelyn Polhuijs die als gebiedswerker werkt bij de gemeente Leeuwarden.
Taalles op zondag
Verbinders zijn alert op kansen om iets te ondernemen waar de wijk beter van wordt en maken daar vaak ook zo snel mogelijk werk van. Met de veelal gebrekkige omstandigheden gaan ze pragmatisch en improviserend om. Hierin herkennen de onderzoekers het ‘bricolerend handelen’ van Blijleven e.o..
Het werken met de beschikbare middelen, daar kansen voor zien en er iets nieuws mee maken is ook iets dat Daniëlle van den Heuvel, stadsmarinier bij de gemeente Rotterdam, herkent in de taalles die onlangs op een zondagmorgen in haar kantoor gegeven werd: ‘Taal is een van de enige manieren om wijkbewoners en daarmee de wijk weerbaar te maken. Voor veel van hen is zondag de enige dag waarop ze vrij zijn en taalles kunnen volgen. Maar het systeem van taalaanbieders was nog niet toe aan taallessen op zondagmorgen.’
Daniëlle sloeg de handen ineen met een taalaanbieder die wel bereid was de les op zondag te geven, maar daar geen locatie voor had. Sinds kort organiseren ze samen taalles in de wijk op zondag: ‘We hebben er dus een soort co-productie van gemaakt, van iets wat wel tot het systeem behoort - namelijk de taalaanbieder - en daarbij mijn improvisatie met iets wat van mij is - het kantoor - om dat op zondag mogelijk te maken.’
5 tip’s
De magazine sluit af met een aantal tips voor het vinden en zo goed mogelijk ondersteunen van effectieve verbinders. Tip’s op een rij:
- Wees in de werving en selectie alert op echte ‘verbinderskwaliteiten’
- Positioneer je verbinder zo onafhankelijk mogelijk in je organisatie
- Bied je verbinder voldoende autonomie in de vorm van tijd, mandaat en middelen
- Verwacht van je verbinder administratie en verantwoording op overwegend kwalitatieve doelen
- Kom je verbinder tegemoet in individuele faciliterings- en ondersteuningsbehoeften
