Third places
Foto: Omroep West
Steeds meer buurt- en dorpshuizen staan onder druk. Er is te weinig aandacht voor ongedwongen ontmoeting in zogeheten third places. Wat zijn dit voor plekken? En wat is het belang ervan? Beluister de antwoorden in deze podcast.
Deze week luisteren we naar een podcast over third places. Dit zijn openbare plekken waar het draait om ontmoeting, je kan er verhalen delen en vriendschappen opdoen. Denk bijvoorbeeld aan buurt- en dorpshuizen, cafés en bibliotheken. Het begrip is gemunt door Ray Oldenbrook, in zijn boek The great Good place. Volgens hem is je huis the first place en de plek waar je werkt the second place. Third places onderscheiden zich doordat ze publiek zijn, bezoekers er graag komen en iedereen er gelijk is.
Ontmoeting
In deze aflevering van de podcast The Ethical Life bespreken Scott Rada en Richard Kyte het belang van de third place. Voor individuen is het dé plek om nieuwe contacten op te doen. Dat kan natuurlijk ook elders, aldus de presentatoren, maar zo’n third place draait om de ontmoeting. Daar komt bij dat andere ontmoetingsplekken, zoals winkelcentra zich steeds slechter lenen voor spontane ontmoeting. Zij zien een groeiend belang van dit soort plekken omdat er steeds meer mensen alleen wonen en we minder contacten hebben dan ooit.
Openbare ruimte
Los van gebouwen waarin mensen elkaar ontmoeten is er volgens Rada en Kyte ook te weinig aandacht voor ontmoeting in de openbare ruimte, bijvoorbeeld in parken. Dit heeft volgens hen onder meer te maken met de afwijzende houding tegenover rondhangende jeugd. Terwijl die ontmoeting op straat niet alleen leerzaam is maar ook bijdraagt aan gemeenschapsvorming. Ze pleiten voor het combineren van wonen, recreatie en middenstand bij het inrichten van steden.
In het boek vertelt hij over zijn onderzoek naar de gevolgen van een hittegolf in Chicago in 1995. In arme buurten overleden toen, zo ontdekte Klinenberg, meer mensen dan in de rijke delen van de stad. Opvallender was dat er ook, nagenoeg identieke, arme buurten waren waarin niemand stierf. Toen hij preciezer keek bleek er in die buurten een robuuste sociale infrastructuur te zijn, anders dan in de gelijksoortige buurten waarvan de inwoners het er slechter vanaf brachten.
Hoewel dit onderwerp in deze podcast wordt besproken vanuit Amerikaanse context is er in Nederland ook meer aandacht voor third places nodig. Steeds meer buurt- en dorpshuizen staan namelijk onder druk. Dat komt onder meer doordat het moeilijker is om vrijwilligers te vinden, vastgoed is schaars en door de stijgende prijzen is het rondkrijgen van de financiën een enorme uitdaging. Er lijkt te weinig aandacht voor ongedwongen ontmoeting. Dat is opmerkelijk, omdat veel van de huidige maatschappelijke uitdagingen schreeuwen om veerkrachtige gemeenschappen. Het zijn juist deze third places die daar een voedingsbodem voor vormen.
