Wat is het beste moment voor beleidsbeïnvloeding?

Hoe kun je aan lokale politici uitleggen wat voor jou en buurtgenoten belangrijk is? Door een lobbyactie te starten, volgens Mara van Waveren van Stichting Lobby Lokaal. Ze definieert lobbyen als ‘alle acties die je kunt ondernemen om de wereld te verbeteren door beleid te veranderen.’ 

Wat is het juiste moment om een lobby te starten? 

In maart 2026 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Best ver weg voor een lobby actie. Of toch niet? Mara wil lobbyen toegankelijker maken en legt in deze video uit wat het moment is om op lokaal niveau beleid te veranderen. 

Zo’n anderhalf jaar voor de verkiezingen beginnen politieke partijen al aan de voorbereidingen voor hun campagne. Dat is een goed moment om politieke partijen een verhaal te presenteren zodat ze die kunnen meenemen in hun verkiezingsprogramma. Het is belangrijk dat het verhaal inhoudelijk klopt en (het liefst) breed gedragen is.  

Fases van beleidsbeïnvloeding 

In de video legt Mara de fases van beleidsbeïnvloeding uit. Wanneer is het slim om een debat te organiseren? Wanneer is het beste moment om contact te leggen met raadsleden? Hoe zorg je dat je opvalt? Hoe vergroot je de kans dat jouw ideeën voor verbetering worden meegenomen in een coalitieakkoord? En wanneer kun je het beste met een concreet plan komen?  

4 jaar in vogelvlucht 

In het eerste jaar na de verkiezingen zoekt iedereen een plekje. In het tweede jaar wordt er veel gezaaid en uitgewerkt, dan wordt het beleid gevormd. Vervolgens is er een tijd van uitvoeren. En in het laatste jaar willen partijen laten zien wat ze hebben betekend. 

Toch kun je op ieder moment starten met een lobby door contact te leggen met verschillende gemeenteambtenaren en volksvertegenwoordigers. ‘Begin op tijd en investeer in langetermijnrelaties’, tipt burger lobbyist Rally in de video. 

Wie moet je hebben binnen de gemeente?

Het maakt uit bij wie je aan tafel zit. Beleidsambtenaren, wethouders en raadsleden hebben namelijk verschillende rollen.

Het college van burgermeester en wethouders is het dagelijks bestuur van een gemeente. De partijen waar de wethouders lid van zijn zitten samen in de coalitie. Die partijen maken op basis van de verkiezingsprogramma’s een coalitieakkoord. Wethouders hebben allemaal een eigen portefeuille en verantwoordelijkheid. Zoek dus de wethouder die bij je lobby onderwerp past. 

Wethouders hebben behoefte aan concrete ideeën die idealiter in lijn zijn met ambities in het coalitieakkoord. Een wethouder heeft ervaringen van bewoners nodig om diens werk goed te kunnen doen, want wethouders hebben 4 jaar om de stad of het dorp mooier en beter te maken.

De gemeenteraad is de baas 

De gemeenteraad bepaalt of beleid goedgekeurd wordt. Raadsleden kun je helpen door ze in contact te brengen met je doelgroep. Zij zijn als volksvertegenwoordigers namelijk afhankelijk van informatie uit de gemeente. Je kunt ze uitnodigen voor koffie of een paar minuten inspraaktijd vragen in de raadsvergadering.

Wil je meer weten over lobbyen en hoe de gemeente werkt?

Lees het boek Lobbyen kun je leren. Hierin vertelt Mara waar je moet beginnen en hoe je een lobby succesvol voorbereidt en uitvoert. Lobby Lokaal organiseert ook lobbytrainingen en spreekuren voor maatschappelijke initiatieven en burgers.