Stadsreporters verspreiden het virus van vriendelijkheid
De mate waarin eenzaamheid voorkomt is bizar hoog. Je zou er bijna moedeloos van worden. Toch hoeft dat niet, volgens Mirna Ligthart. In Amsterdam gaan de Stadsreporters samen de drempel over en in gesprek met buurtgenoten. En dat blijkt voor sommigen levensveranderend.
Het is deze week de week tegen de eenzaamheid. Bijna de helft van de Nederlanders voelt zich wel eens eenzaam. Van oudsher houden vooral sociale professionals zich bezig met het verminderen van eenzaamheid, met name in de vorm van individuele interventies. Als je kijkt naar de grootte van het probleem lijkt dat onbegonnen werk. Bovendien maak je gevoelens van eenzaamheid daarmee tot een individueel probleem. Maar is dat het eigenlijk wel? Is eenzaamheid niet veel meer een sociaal vraagstuk En als dat zo is, kunnen we dan als mens, als burger, als buurtbewoner een verschil maken? Het blijkt dat dat kan!
Movisie deed onderzoek naar het belang van kleine interacties. De resultaten zijn bemoedigend. Uit hun onderzoek blijkt dat het verminderen van eenzaamheid juist in kleine dingen kan zitten: in vriendelijkheid, behulpzaamheid en aandacht.
Goed gevoel
De Stadsreporters van Nieuw-West zijn daarop de wijk ingegaan om buurtbewoners te interviewen over vriendelijkheid. Want, doe je dat wel eens, glimlachen naar een vreemde, een praatje maken in de bus of je hulp aanbieden als je ziet dat iemand aan het modderen is?
Veel mensen die ze spraken doen dat al. En vertellen dat dat henzelf een goed gevoel geeft. Ook waren er mensen die aangaven dat niet zo snel te doen. En dat bleek vooral te komen doordat ze dat spannend vonden, omdat ze niet wisten of de ander dat wel zou waarderen. En dan maar liever niks doen dan het risico te nemen dat je iets niet goed doet.
Echter, uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen het juist wél leuk vinden als een ander contact maakt. Die overtuiging blijkt niet op realiteit gestoeld en kan dus overboord. Wat overblijft is de drempel om iets te doen wat ongewoon en daardoor misschien ongemakkelijk is.
Samen over de drempel
Het overgaan van drempels is iets waar de Stadsreporters zich constant in oefenen. Stadsreporters zijn (oudere) buurtbewoners die filmreportages maken over initiatieven in de wijk die bijdragen aan verbinding, inclusiviteit en saamhorigheid. Daarvoor gaan ze eerst de drempel over van het werken met digitale apparatuur die ze doorgaans niet kennen en spannend vinden. Vervolgens gaan ze de drempel over van in gesprek gaan met vreemden. Op plekken waar ze nooit eerder waren.
De reden dat ze deze drempels overgaan zijn, is in eerste instantie vaak omdat ze bij willen dragen aan meer verbinding in de wijk. In tweede instantie blijkt ook het plezier van het samen iets maken, de trots op het resultaat, de ontmoeting met mensen van buiten je bubbel en de rol als buurtambassadeur een belangrijke rol te spelen.
‘Vriendelijkheid is heel besmettelijk’
Omdat de Stadsreporters deskundigen zijn in het slechten van drempels, gaan zij tijdens deze week tegen de eenzaamheid de wijk in om het virus van vriendelijkheid te verspreiden. Aan de hand van de film die ze maakten over vriendelijkheid en het vriendelijkheidsvirus, gaan ze in gesprek met buurtbewoners om hen te enthousiasmeren om hier aan mee te doen. Bijvoorbeeld door groetsmoesjes uit te delen of met hen een ludieke uitdaging aan te gaan. Als je wil weten wat groetsmoesjes zijn, bekijk dan de film van de Stadsreporters hieronder.
Zal het hen lukken om buurtbewoners daadwerkelijk die drempel over te laten gaan? En daarmee het virus te verspreiden? Want vriendelijkheid werkt inderdaad als een virus. Als jij vriendelijk en behulpzaam bent of aandacht geeft, dan is dat besmettelijk. Het heeft een positief effect op de ontvanger, die is vervolgens sneller geneigd om dit door te geven. Zo kan het zich als een virus verspreiden! Ondertussen word je er zelf, als aanstichter van het virus, ook blij van. Dat ervaarde onze Stadsreporter Shirley.
Niet meer bang
Shirley heeft een ziekte en dat maakt dat ze zich onzeker en angstig voelt op straat. Met haar vrolijke Surinaamse tongval vertelt ze dat ze vreemde mensen, met name mannen met een andere culturele achtergrond, uit de weg gaat. Door de film die ze als Stadsreporter maakte over vriendelijkheid is ze vriendelijkheid zelf gaan toepassen. Ze is om zich heen gaan kijken op straat. Ze glimlacht naar mensen die ze passeert. En zo kwam het dat een Turkse man een gesprekje met haar aanknoopte en vroeg hoe het met haar ging. ‘Dat heeft me zo veel gedaan!’ zegt Shirley. ‘Nu heb ik meer zelfvertrouwen als ik door de wijk loop. Ik denk niet meer: wat zullen ze van me denken? Wat gaan ze zeggen als ik glimlach? Ik voel me meer thuis. Door het maken van de film weet ik dat andere mensen, ook mensen die ik niet ken en misschien een beetje eng vind, het juist leuk vinden om met iemand te spreken, om een glimlachend iemand te zien. Daarom glimlach ik en zeg; ‘hallo, goedemorgen, goedemiddag’. En dan krijg ik respons. Mensen glimlachen terug. Ze zeggen hallo. En dat heeft mijn leven veranderd. Ik kijk nu niet meer naar beneden, ik ben niet meer bang om contact te maken. Dat is zo’n verrijking en maakt me heel erg blij. Dat gun ik iedereen!
Dit artikel is eerder gepubliceerd op 29 september 2023.
