Door de ogen van een stadsreporter
Zomaar aan een buurtactiviteit meedoen of langsgaan bij een club die je niet kent? Een camera of microfoon helpt bewoners om op onderzoek uit te gaan en vragen te stellen. Zo verrijken Stadsreporters hun eigen wereld en die van meekijkende buurtgenoten.
Stadsreporter Hassan (65) glundert als hij zichzelf terugziet als interviewer in de film. Hij worstelt met laaggeletterdheid maar durft toch de rol van interviewer te nemen omdat hij het zo leuk vindt en merkt dat mensen zijn films waardevol vinden. Dat maakt hem trots.
Stadsreporters in training
Hassan is stadsreporter geworden door mee te doen aan een training van Stadsreporters. Stadsreporters ontwerpt nieuwe en concrete strategieën om lokaal positieve verandering te brengen in grote maatschappelijke vraagstukken zoals eenzaamheid, armoede, segregatie of polarisatie. Deelnemers leren films, podcasts en reportages maken. Daarna gaan ze in hun eigen buurt op zoek naar oplossingen en inspirerende voorbeelden die bijdragen aan sociale, groene en vitale wijken of steden. Via microfoon en filmcamera onderzoeken ze mensen, activiteiten en ontmoetingen buiten hun eigen ‘bubbel’. De films en podcasts die ze maken krijgen online en offline een podium en dragen bij aan nieuwe ontmoetingen en gevoelens van saamhorigheid.
Wereld vergroten via film en podcast
Eén van de projecten van Stadsreporters is Stadsreporters Nieuw-West. Senioren buurtbewoners maken filmreportages over onderwerpen die ertoe doen als je ouder wordt. Hun reportages gaan over sociale, culturele, digitale en sportieve initiatieven in de wijk en over de deelname en bijdrage van senioren daaraan. Via film maken ze zichtbaar waar je als senior terecht kan in de wijk als je zoekt naar meer verbinding, uitdaging, gezondheid of maatschappelijke bijdrage. Én om rolmodellen te tonen voor hoe je tot op hoge leeftijd verbonden kan blijven met de wereld om je heen. De films, foto’s en podcasts zijn het vehikel om op onderzoek uit te gaan, in gesprek te gaan, informatie te verzamelen, te laten zien wat er gebeurt in de wijk, nieuwe ideeën en vaardigheden op te doen, je wereld te vergroten en van betekenis te zijn voor anderen.
Rinie (84) zegt: ‘Eindelijk doe ik er weer toe. Omdat ik iets kan bijdragen, het verschil kan maken voor de ander.’
Willie (75) zegt: ‘Toen ik stopte met werken op mijn 65e, kreeg ik een gevoel van: maakt het nog wel uit of ik er wel of niet ben? Misschien voor mijn kleinkinderen, maar verder lijkt niemand te wachten op mijn mening of aanwezigheid. Door dit project word ik weer gewaardeerd en kan ik wat ik in huis heb inzetten voor anderen.’
Altaf (71) zegt: ‘Je moet het gewoon doen, ook al is het spannend, anders kom je nergens.'
Walter van 67 die al jaren in een rolstoel zit zegt: ‘Het interviewen is fysiotherapie voor mijn geest. Die uitdaging heb ik nauwelijks meer.’
Carla (79) zegt: ‘Ik ben aan een tweede carrière begonnen! Ik vind het zo leuk om te interviewen en als ik zie hoeveel er gebruik wordt gemaakt van de films, dan denk ik: jeetje ik heb iets belangrijks gedaan. Andere mensen hebben er echt profijt van.’
Op bezoek in de buurt
De Stadsreporters gaan naar openbaar toegankelijke plekken in de wijk die ze niet kennen of waar ze normaal niet snel komen. Omdat ze een camera en microfoon hebben en het doel om een film te maken, is het makkelijker om binnen te lopen en in gesprek te gaan. Dit biedt ze een nieuw perspectief op hun wijk en concrete mogelijkheden tot meer structurele verbinding. De reporters die filmen bij een, voor hen, nieuwe activiteit, sluiten zich regelmatig structureel aan bij de activiteit.
De film levert niet alleen een nieuw beeld op voor de maker; met hun films bereiken ze ook andere buurtbewoners. Buurtbewoners die mogelijk net als zij een (latente) behoefte hebben aan meer contact en verbinding, maar niet goed weten wat er allemaal is en wat daarvan hen aanspreekt. De film, die gemaakt is door ‘peers’, ontsluit het aanbod en verlaagt de drempel om zelf een kijkje te nemen.
‘We hebben het in Nieuw-West vaak over een eerlijke kans voor ieder kind. Maar ook als je kalend of grijs bent en je botten wat versletener zijn verdien je kansen om nieuwe dingen te ontdekken, leren en doen. Ook dan ben je van waarde en kan je iets betekenen voor anderen. Dat maakt dit Stadsreporters project zo geweldig. Ouderen worden opgeleid tot reporters van hun eigen buurt en kunnen met hun oudere scherpe geesten als ware journalisten een item maken over iets dat leeft en meer aandacht verdient. Films uit de wijk voor en door senioren. Ik hoop dat dit project, dat in feite is wat de politiek altijd bedoelt met #eenlevenlangleren, op veel meer plekken de ruimte krijgt, want het is nodig. We benutten nog te veel talent van ouderen niet en laten ze verpieteren.’
Gouden mannen met camera
Eén van onze partners is de organisatie Gouden Mannen. Zij richt zich op mannen met een migratieachtergrond die op latere leeftijd gestrand en geïsoleerd zijn vanwege ontslag, ziekte of een scheiding.
Als pilot maakten de uitgestroomde Gouden Mannen deel uit van de redactie van Stadsreporters. Deze aanpak vormt een belangrijke aanvulling op het programma omdat de mannen op een speelse en vrolijke manier als reporter weer gaan participeren en de verbinding met de wijk aan gaan. De films leiden tot trots bij de Mannen en is een boost voor het gevoel van eigenwaarde. Zij maakten films over de Buurtwerkplaats, een sociale plek in de wijk waar je gratis gebruik kan maken van allerhande gereedschap en elkaar helpt met het repareren of opknappen van je eigen klussen. Ook maakten ze een film over hun initiatief om bij het dialoogcentrum van de stad New Metropolis een gesprek te voeren met vrouwen uit de wijk over vrouwen- en mannenrollen. Om elkaar beter te leren begrijpen.
Gouden mannen en Stadsreporters Mustafa, Altaf, Mohamed en Naïl gaan op bezoek bij de dialoogavond:
‘Door het te doen, door filmpjes te maken, leerden de deelnemers niet alleen over de initiatieven waarbij ze zich zouden kunnen aansluiten, maar komen ze ook van alles te weten over het sociaal-culturele weefsel om hen heen. Ze ontwikkelen nieuwsgierigheid, assertiviteit en zelfvertrouwen. Ze leerden samenwerken: de cameramannen met de geluidsmannen en de regisseurs. En als Stadsreporters oogstten ze erkenning, want hun filmpjes werden geüpload op diverse websites en zeer gewaardeerd en goed bekeken. Zo blijven ook anderen er wat van opsteken. En werden deze mannen, die doorgaans vergeten en onzichtbaar zijn, een rolmodel voor andere buurtbewoners.’
Levensboeken stadsboerderij en schilderles
Stadsreporters Yvonne en Zahra maakten een film over de schilderles bij De Hippe Heks, waar een gemengde groep vrouwen, Marokkaans, Thais, Mexicaans en Hollands, zich laat inspireren door de schilderwerken van Rembrandt en zelf de prachtigste schilderwerken maken.
Een grote groep Stadsreporters ging op bezoek (en uit eten) bij de Stadsboerderij waar je wekelijks een biologische, vegetarische maaltijd kan eten met buurtbewoners, gemaakt door vrijwilligers met groenten uit de moestuin. En Stadsreporters Willy en Carla interviewen deelnemers van het project Levensboeken, waarin vrijwilligers het levensverhaal optekenen van 70-plussers uit Nieuw-West op basis van gesprekken die ze voeren en daar een boek van maken.
Stadsreporters Yvonne en Zahra gaan op bezoek bij De Hippe Heks:
Duizenden kijkers
De films die de Stadsreporters maken worden breed gedeeld en uitgezonden. Onder andere door de lokale Amsterdamse zender SaltoTV. Met duizenden kijkers tot gevolg. Het project wordt breed gedragen, door wijkorganisaties, gemeenten en fondsen en als zeer positieve, nieuwe interventie ervaren. Om de uitvoer op te schalen gaat Stadsreporters een samenwerking aan met de Hogeschool van Amsterdam om studenten Social Work op te leiden en in te zetten in de uitvoer van deze filmprojecten in de wijk. Hiervoor wordt o.a. het handboek Stadsreporters gebruikt.
Methodiekontwikkeling positieve gezondheid
De individuele beleving van eenzaamheid wordt in dit project gekoppeld aan het belang om van waarde te kunnen zijn voor je omgeving. Hier is sprake van een wisselwerking. Juist de leefomgeving heeft een grote invloed op onze gezondheid, blijkt uit wetenschappelijke studies. We kennen bijvoorbeeld de Blue Zones, plaatsen op de wereld waar mensen gezond oud worden door een gezonde leefstijl en positieve kenmerken van de fysieke en sociale leefomgeving. Andersom leidt de bijdrage van het individu aan een positieve leefomgeving, met als doel het welzijn van deelnemers te vergroten, tot het ervaren van betekenis en plezier en daarmee tot een grotere gezondheid. Het Louis Bolk Instituut heeft het concept Positieve Gezondheid, dat met name als individueel gespreksinstrument gebruikt wordt voor zorgverleners, daarom doorontwikkeld naar een model voor Positieve Gezondheid én Leefomgeving.
Stadsreporters gaat in 2022 een samenwerking aan met het Louis Bolk Instituut om binnen haar methodiek optimaal gebruik te kunnen maken van de kennis over Positieve Gezondheid in combinatie met de Leefomgeving.
