Over stromen gesproken

De expeditie zit erop, anderhalf jaar lang werkten vijf lokale coalities aan een betere samenwerking. Nu het traject is afgerond zijn alle opbrengsten samengebracht in het reisverslag Over stromen gesproken. In dit verslag vind je alle reflecties, podcasts en video's die gedurende het traject zijn gemaakt op één plek. Naast VSBfonds waren ook Krachtproef, Sociaal Werk Nederland, Verdiwel en LSA-bewoners betrokken. De coalities werden begeleid door medewerkers van het VSBfonds, Kees Fortuin, Birgit Oelkers en Eelco Visser. 

Samen in een busje

Samenwerken klinkt mooi, maar is niet gratis en vraagt voortdurend onderhoud. Daar weten ze in de coalitie Voorst alles van, is te lezen in Over stromen gesproken. Stichting Mens en Welzijn Voorst, stichting Duistervoorde en Woonzorgcoöperatie Voorst en omstreken hebben als doel ouderen op een fijne manier langer te thuis te laten wonen. Ze hebben de handen ineengeslagen en besloten om samen te werken. Maar hoe moet dat? Wie zit er achter het stuur van zo'n samenwerking? Hoe behoud je de eigen identiteit? En mogen anderen ook meedoen? De vraagstukken, twijfels en oplossingen hebben ze verbeeld in de onderstaande video.

Onderstroom 

Een ander inzicht dat je kan vinden in Over stromen gesproken gaat over de onderstroom. In de coalities kwamen professionals en actieve bewoners samen. Soms hadden die al een geschiedenis met elkaar en waren er 'in de onderstroom' beelden en verwachtingen van elkaar. Tijdens de eerste reflectiebijeenkomst van de coalities kwam naar boven dat je dat soort onbenoemde zaken boven water moet krijgen. Bijvoorbeeld als het gaat om het begrip 'professionaliteit': weegt de mening van een welzijnswerker zwaarder omdat die er voor doorgeleerd heeft? Als dat soort beelden bestaan is er werk aan de winkel, je bent immers één reisgezelschap.

Bewoners blazen de wind voort

In Horst aan de Maas is de titel van hun programma Westenwind. Volgens hen zijn het de bewoners die de wind voortblazen. Het gaat erom dat je niet je eigen programma centraal stelt maar zorgt dat de buurt leidend is. In meerdere coalities ging het in De Expeditie over het waarderen van het kleine dat er in buurten en wijken gebeurt. Daarbij kwam men tot het inzicht dat je het idee moet loslaten dat je zelf een zichtbare rol moet hebben. 

In het verslag van de slotbijeenkomst staat een voorbeeld uit Utrecht over die zichtbare rol: bij een picknick voor 100 ouderen is het belang vooral dat de picknick er is gekomen. Dat het een succes is van vele clubjes en bewoners in een wijk. Waarbij je weet dat de picknick er zonder jouw inzet niet was gekomen. Zonder dat het heel zichtbaar of tastbaar is. 

‘Weg met de beren op de weg en op weg naar mogelijk maken!'

Slotbijeenkomst

Om te vieren wat er allemaal bereikt is kwamen de coalities ter afsluiting van de expeditie nog één keer samen. De coalities lieten aan elkaar zien wat ze hadden meegenomen vanuit het traject. Een belangrijke ontwikkeling was dat de verschillende partijen tot het inzicht zijn gekomen dat ze samen de buurt maken. Dat inzicht kwam niet zomaar tot stand. ‘Er is zichtbaar meer ontspanning gekomen in de verhoudingen. Het moest van wantrouwen naar vertrouwen, concurrentieposities moesten worden erkend en verlaten', aldus één van de deelnemers.

Reflectie

Namens het begeleidingsteam gaf Kees Fortuin in de slotbijeenkomst een reflectie op wat hij had gezien: 'Bewoners in de coalities merken dat het gesprek met de gemeente veranderd is. Ze zijn nu zelf in gesprek met de gemeente én het gesprek wordt in minder systemische taal gevoerd. Dat is de gemeente op de achterbank. Het vertrouwen in beroepskrachten en bewoners moet terugkomen. De meeste mensen deugen gewoon. Weg met de beren op de weg en op weg naar mogelijk maken!'