Goed naar elkaar luisteren, hoe doe je dat?

Een kleine gemeente wilde 'gebruik' maken van de kennis van de dorpsbewoners om de plannen voor de komende tijd goed uit te kunnen werken. 'Want', werd er gezegd op het gemeentehuis, 'hoe kunnen wij vanuit het gemeentehuis bepalen wat goed is voor de mensen die in het dorp leven en werken?'. Het besef was dus bij de politiek aanwezig dat bewoners heel goed weten wat ze nodig hebben om hun dorp leefbaar te houden of maken. Bewoners willen graag meedenken en meewerken om het dorp tot een plek te maken waar mensen prettig vertoeven en waar ze gelukkig zijn. Maar hoe geef je dat vorm?

Inspiratiebijeenkomst

De uitnodigingen voor een bijeenkomst gingen de deur uit. Daarin werd verwezen naar de thema's die in het meerjarenplan vastgesteld waren. Bij een aanmelding was er, naast de al vastliggende thema's, ruimte om eigen onderwerpen op de agenda te zetten. Hierbij kon je toelichten waarom het een interessant onderwerp zou zijn voor deze avond. Het doel van de bijeenkomst was vooraf duidelijk: de gemeente zou inspiratie krijgen door een inventarisatie van de wensen en ideeën van de aanwezige bewoners.

Op basis van de input werden de onderwerpen van de avond vastgesteld, die in kleine groepen inhoudelijk met elkaar besproken werden. Iedere aanwezige was vrij in de keuze waar hij of zij wilde aanschuiven.

Gespreksetiquette

Ik was gespreksleider aan een tafel en gebruikte hiervoor de gespreksetiquette van de CONSENT-methode®. Het zijn eenvoudige handvatten om met elkaar in gesprek te komen op basis van gelijkwaardigheid. Waarbij iedereen aan de beurt komt, elke mening even belangrijk is én even zwaar telt. Op deze manier krijgt iedereen de mogelijkheid zijn of haar mening te geven. De rijkdom van al die verschillende meningen creëert een schat aan informatie. Bij het gebruik van de methode is het soms best even lastig dat je niet meteen mag reageren, dat je niet met elkaar in discussie mag gaan en dat je op je beurt moet wachten, maar het werkt wel! Aan de hand van de volgende regels werd de inspraak vorm gegeven:

1. Iedereen komt aan de beurt
2. Val elkaar niet in de rede
3. Alleen vragen ter verduidelijking
4. Geen discussie
5. Ga door met rondes totdat alles gezegd is
6. Luister goed naar elkaar

Door in rondes met elkaar te spreken weet iedereen dat je altijd aan de beurt komt. Je hoeft dus niet door elkaar te praten of bang te zijn dat jouw mening niet aan bod komt. Het geeft rust en daardoor kun je echt luisteren en horen wat de ander zegt. En door echt te horen wat de ander zegt, ontstaan vaak nieuwe ideeën. Mensen borduren door op ideeën waar een ander mee komt. Daardoor wordt het een veel rijker idee en ook nog van meer mensen tegelijk, dus meer gedragen! Bekijk hier een filmpje over de gespreksetiquette.

Nieuwe ontmoetingsplek

Het thema in onze groep was het verlangen naar een ontmoetingsplek in de nieuw te bouwen wijk bij het dorp. We werkten in rondes en door op deze manier naar elkaar te luisteren, werd helder wat het doel was van zo'n plek. Het ging om sociale cohesie, om elkaar te leren kennen in deze nieuwe wijk en te voorkomen dat bewoners anoniem zouden blijven in de wijk. Het ging erover hoe dit de samenhang zou bevorderen, waardoor er minder snel onderlinge irritatie zou ontstaan.

Waar ik enorm van genoot was dat, door samen op dit thema voort te borduren, er allerlei tips en mogelijkheden naar voren kwamen. Er werd gesproken over een buurtcafé, of een wekelijkse buurtmarkt. Maar ook een kleine filmzaal, waar voor de diverse doelgroepen regelmatig een gratis film getoond zou worden, zou voor cohesie in de wijk kunnen zorgen. Er werden concrete, goed uit te voeren oplossingen bedacht die grote impact kunnen hebben. Wanneer er meer sociale cohesie ontstaat in een wijk, zal automatisch de leefbaarheid groter worden, krijgt het 'noaberschap' invulling en zal er meer leefgenot ervaren worden. Door op deze avond simpelweg naar elkaar te luisteren en de wensen te inventariseren werd eigenlijk al een mooie start gemaakt van deze sociale cohesie.