Platform voor buurtontwikkeling

In gesprek met 200 flatbewoners

De transformatie van welzijnswerk in de praktijk
Praktijkverhaal
afbeelding van riemie van dijk  
30 juli 2019
In gesprek met 200 flatbewoners

Foto: stock (123rf)

Hoe weet je in hoeverre flatbewoners elkaar kennen en bereid zijn elkaar te helpen? Riemie van Dijk heeft opgetekend hoe haar collega-opbouwwerker dit samen met de woningcorporatie heeft aangepakt en hoe de transformatie van het welzijnswerk in de praktijk werkt.

 

Het gebiedsteam kwam bij het opbouwwerk met een vraag over een flat in Sneek. Een aantal zorgvragers gaf aan hun buren niet om hulp te durven vragen, bijvoorbeeld om de container naar buiten te brengen. Het lijkt alsof mensen in de flat elkaar niet kennen. Het team wilde graag dat mensen elkaar wat meer zouden helpen. Of we hier iets mee konden. Ik heb meteen contact gezocht met de woningcorporatie. Met Accolade hebben we een prettige, elkaar aanvullende en versterkende samenwerking. Zij hebben via hun huismeester eigen ingangen bij bewoners, ze hebben een bewonersvereniging en ze hebben hun eigen kijk op bewoners. Ze vroegen meteen of het wel klopt dat mensen elkaar in die flat niet kennen. We besloten om dit samen uit te zoeken.

Er komt veel bij kijken

Nu is het in kaart brengen van de onderlinge contacten van 198 flatbewoners wel even een dingetje. Hoe zorgen we dat we de goede dingen doen en die goed doen? Hoe laten we bewoners weten dat we langskomen? Hoe kom je goed in gesprek, wat zijn goede vragen? Wanneer is het beste tijdstip om langs de deuren te gaan? Hoe bemensen we deze actie? Hoe verwerken we de veelheid aan verkregen informatie? Hoe willen we die informatie weer teruggeven aan bewoners? Hoe zorgen we dan voor eigenaarschap van bewoners?

Al met al vroeg het de nodige aanlooptijd. Maar we hebben het voor elkaar gekregen. We hebben een team van tien mensen opgetrommeld, die ’s avonds langs alle deuren zijn gegaan. Onderschat het niet, dat is enerverend. Soms kregen we moeilijke of ontwijkende reacties. Soms werden we binnen uitgenodigd en vertelden bewoners hele verhalen. Uiteindelijk hebben we maar liefst 96 van de 198 bewoners gesproken.

’Soms kregen we moeilijke of ontwijkende reacties. Soms werden we binnen uitgenodigd en vertelden bewoners hele verhalen’

Kantelpunt

Kantelpunt was de keuze voor de locatie voor de presentatie van de uitkomsten. Ik heb gepleit om dit zo snel mogelijk te doen en het fysiek dichtbij te houden, anders zijn we bewoners kwijt. Het werd een tent op het parkeerterrein van de flat, met verwarming en met soep en broodjes. We deelden de uitkomsten van het deurtje bellen. Het bleek dat mensen elkaar wel degelijk kennen. Bewoners houden alleenstaande of oudere bewoners in de gaten en hebben oog voor vluchtelingen in de flat. We gaven mensen de ruimte om stoom af te blazen en hun grieven te ventileren, bijvoorbeeld over overlast. Daarna kwam er ruimte om bewoners te vragen aan welke onderwerpen ze mee wilden doen. Ik heb bewoners aangesproken op hun eigenaarschap door te vragen hoe zij dingen zelf willen en kunnen aanpakken.

Doen wat werkt

  • Sluit aan bij de energie die er is. Er zijn altijd mensen die wel iets samen willen doen. Anderen willen/zullen aansluiten bij die energie. Inmiddels zijn er in de flat een aantal groepsapps gemaakt. Het wijkplatform gaat samen met bewoners aan de slag met het zwerfvuil dat over de balkons gegooid wordt.
  • Ontdek hoe je als organisaties en personen elkaar kunt aanvullen en versterken. Maak gebruik van de hulpbronnen die de organisaties hebben (contacten, netwerk, kennis, geld, middelen). De huismeester van Accolade weet veel van bewoners. De jongerenwerker van Welzijn gaat met hangjongeren op bezoek in het AZC. De ene medewerker kan een inspirerend en activerend verhaal vertellen, de ander is een kei in geduldig luisteren naar bewoners.
  • Bewoners vonden het fantastisch dat wij daar met een tent stonden. En ja: zoiets vraagt ook iets van jou als beroepskracht, je moet wel uit je comfort zone. Als je iets van bewoners wilt, dan moet ook laten zien dat het je menens is. Anders is het niet echt.

De transformatie in de praktijk

1. Van individueel naar collectief
Mensen zijn altijd onderdeel van een groter geheel. Van een vriendengroep, van een groep collega’s. En in dit geval: van een groep medebewoners. Hoe kun je in een flat een individueel probleem collectief maken en collectief oplossen? Er een collectief arrangement van maken?

2. Van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd
We hebben gekeken naar de vraag achter de vraag. We hebben door de ogen van bewoners gekeken naar het vraagstuk sociale relaties in een flat. Hoe beleven bewoners die relaties? Wat gaat goed, wat kan beter, waar liggen behoeften?

3. Van systeemwereld naar leefwereld
We waren letterlijk en figuurlijk dichtbij bewoners. We hebben bewoners thuis opgezocht, op tijdstippen dat bewoners thuis zijn. We hebben de presentatie van de uitkomsten op het terrein naast de flat gedaan. We hebben vragen opgesteld die dichtbij de belevingswereld van bewoners stonden en met het verzorgen van soep en broodjes rekening gehouden met het avondeten. Dat werd door de bewoners gewaardeerd.

4. Van curatief naar preventief
Als mensen elkaar kennen, zullen ze elkaar bijstaan. Met zaken als de container buiten zetten, op elkaar letten. Bovendien kunnen ze elkaar dan aanspreken en dit kan vervolgens de-escalerend werken. Er hoeft geen politie bij te komen en de stress kan op voorhand worden verminderd.

Riemie van Dijk is jarenlang social worker bij een welzijnsorganisatie geweest en helpt nu als storytelling specialist anderen op verhaal te komen.

afbeelding van Danielle van Oostrum

Danielle van Oostrum

Ik werk als communicatieadviseur bij Movisie. Voor Buurtwijs verzorg in de webredactie, onderhoud ik het Facebookaccount en maak ik de nieuwsbrieven.
afbeelding van riemie van dijk  

riemie van dijk

Volgens mij is de kunst en kunde van storytelling (verzamelen, vormen, verdiepen en vertellen van verhalen) de brug naar transformatie in het Sociale Domein.

Lees meer: