Voorbij de wijk als eilandje

Werken aan verbindingen tussen bewoners: niet in de buurt, maar over heel de stad. Misschien niet het eerste waar je aan denkt bij opbouwwerk – vaak actief in straten, buurten en op pleinen. Bij welzijnsorganisatie de Schoor in Almere doen ze beiden: opbouwwerkers werken in de wijk én op niveau van de stad. Claudia de Joode vormt samen met haar collega’s stedelijke opbouwwerkers de schakel tussen dat wat er in wijken leeft en de stad Almere. Dat is heel zinnig: hulpbronnen voor de vragen van bewoners zijn niet alleen te vinden in hun eigen buurt, maar juist óók op andere plekken in de stad. 

‘Elke wijk is een eilandje’

Claudia vertelt over wat haar drijft in haar werk: ‘dat bewoners elkaar kunnen vinden en versterken. Dat ik de kans dat een initiatief overleeft kan vergroten, door het te verbinden met wat er nodig is: een andere bewoner, met informatie of materialen. En ervoor kan zorgen dat bewoners zich niet alleen voelen maar juist gezien en gehoord. Elke wijk is vaak een eilandje, daar binnen zijn allerlei initiatieven. Ik vind het belangrijk dat bewoners elkaar kunnen vinden en meer energie krijgen van elkaar.  

600 kerststukjes en 800 kerstkaarten 

Claudia vertelt hoe een initiatief kan groeien als het de wijk overstijgt: ‘Vorig jaar kwam ik in contact met een actieve bewoonster die ondersteuning wilde bij haar ambitieuze kerstactie. Het project begon uit de voegen te groeien en oversteeg de wijk waar zij woont. Ze had scholen uit heel Almere gevonden die kerstkaarten en kerststukjes maakten.’  

Deze bewoonster coördineerde het project zelf, Claudia ondersteunde haar hierbij - samen met de ouderenwerkster van de Schoor. ‘Alles wat wijkoverstijgend was deed ik. Ik verbind dan organisaties vanuit Almere aan de kerstactie. Zoals het wijkteam, collega’s van de Schoor, zorgorganisaties die bewoners kennen die blij zouden worden van kaarten of kerststukjes en de lokale voetbalclub Almere City FC. Die bood vervoer en vrijwilligers om de stukken te bezorgen. De wijkkrant haakte aan om bekendheid te geven aan de actie. Deze bewoonster heeft zichzelf overtroffen met haar kerstactie: vijf scholen maken 600 kerststukjes en 800 kaarten voor ouderen’.   

Stedelijk en wijkteam opbouwwerk in Almere  

Elke stedelijke opbouwwerker heeft een stadsdeel in de gemeente Almere geadopteerd. Om de verbindende functie goed te uit te voeren werkt de stedelijk opbouwwerker in een duo met de opbouwwerker uit hetzelfde gebied. Zo wordt er een goede verbinding gelegd tussen wat inwoners in wijken en buurten doen en ontwikkelingen in de stad.

Stedelijke community van wijkkrantjes 

Claudia en haar collega stedelijk opbouwwerkers kijken óók of in de verschillende wijken van Almere bewonersgroepen met een vergelijkbare behoefte zijn die wat aan elkaar kunnen hebben. ‘Er zijn in Almere een stukje of acht stichtingen die voor hun eigen wijk een krant maken. Zij kennen elkaar niet. Als stedelijk opbouwwerkers hebben we twee bijeenkomsten georganiseerd waar zij elkaar kunnen ontmoeten. Hebben ze dezelfde vragen, wat kunnen ze van elkaar leren en zijn er dingen die ze samen kunnen oppakken? De ruime meerderheid van de mensen kwam naar deze meetings en vond het heel waardevol. Ze hebben een Whatsapp groep opgezet waarin ze vragen en ervaringen kunnen delen.’  

Als je elkaar niet kent 

Er is ook een actieve stedelijke gemeenschap van zes hondenspeelveldjes uit verschillende stadsdelen in Almere. Elk hondenspeelveldje heeft te maken met een andere gemeentelijke wijkregisseur. ‘Bij het speelveldje in mijn stadsdeel wil de initiatiefnemer het pad rolstoeltoegankelijk maken. De wijkregisseur geeft aan dat het niet kan, omdat er zoveel mogelijk groen moet worden behouden. De andere hondenveldjes hebben al wel zo’n pad. Doordat zij nu met elkaar in contact zijn, komen ze erachter dat ze verschillende behandeld worden vanuit de gemeente. Dat weet je niet als je elkaar niet kent.’  

Claudia zet dit op de agenda bij het overleg dat ze heeft met de gemeente, team Leefbaarheid. Dat zorgt voor een gesprek over hoe de gemeente omgaat met vragen rondom de verschillende speelveldjes in de stad. ‘Daaruit blijkt dat het pad tóch aangelegd kan worden. De wijkregisseur was ook heel blij met dit nieuws. Die dacht het niet mogelijk was, maar dat bleek het wel te zijn.’  

De draad kwijt

Ook rondom de gemeentelijke aanpak van energiearmoede zijn de stedelijk opbouwwerkers betrokken. ‘In elk overleg kwam naar voren dat bewoners de draad kwijt waren met de oplossingen en informatie die hierover werd aangeboden op verschillende plekken. Het was te versnipperd. Als stedelijk opbouwwerkers hebben we dit ingebracht in een overleg met de gemeente.’ Een collega van het stedelijk opbouwwerkteam die zich bezig houdt met energiearmoede heeft een overzicht gemaakt van de regelingen en plekken in welk stadsdeel waar je kan binnenlopen voor ondersteuning. Zo ontstond een overzicht voor de stad Almere. ‘Deze collega stond op het winterfeest voor Almere, zodat we zoveel mogelijk bewoners vanuit de hele stad bereikten’.  

Notitieblokje

In ons gesprek buitelen de namen en voorbeelden over elkaar heen. Hoe houdt Claudia bij wat er allemaal speelt? Ze vertelt: ‘heel veel luisteren’. Ze laat haar notitieblokje lachend zien: ‘die gaat heel snel vol’. De kunst is om op het juiste moment op de juiste plek, te weten wat je met die informatie moet. ‘Dan gaan er ineens belletjes rinkelen'. Er gebeurt heel veel in Almere, van bewoners die zich willen inzetten tot stoelen die over zijn, van de bibliotheek die zich openstelt als warm toevluchtsoord tot energiesubsidie. We weten het alleen vaak niet van elkaar.’ Precies in dat gat springen Claudia en haar collega’s.  

Sanneke Verweij sprak met Claudia over haar werk in het kader van De Terugkeer van Samenlevingsopbouw.