Zo bouw je aan een WijkBV
Foto: LSA Bewoners
De zoektocht naar de WijkBV startte met een studiereis die LSA afgelopen oktober organiseerde in samenwerking met Geldstromen door de Wijk en Labyrinth Onderzoek&Advies. Met een groep reisden ze naar Schotland om daar te zien hoe bewoners, mede door (rijks-)fondsen en wetgeving, gemakkelijker toegang krijgen tot bezit van land en gebouwen. Daarmee kunnen ze lokaal, duurzaam en krachtig ondernemen op terreinen die dichtbij de mensen staan.
Op zoek naar de WijkBV
Op de bijeenkomst Op Zoek naar de WijkBV van 1 december waren zo’n 100 mensen aanwezig om te denken en te bouwen aan een WijkBV. Niet alleen werden er veel voorwaarden, bouwstenen en hefbomen gevonden. Men kreeg ook commitment van ambtenaren, welzijnswerkers, actieve bewoners, bestuurders en onderzoekers om mee te denken over onderwerpen en samen te zoeken en te bouwen.
Actie!
Pleuni Koopman van LSA interviewde vier deelnemers over wat zij gaan doen om een WijkBV te realiseren. Lees tot welke acties zij nu overgaan.
“Ik ga naar Gigha!”, Thea Messemakers, werkt in de particuliere ouderenzorg
Thea Messemaker
“Ik wilde graag kennis en vaardigheden meekrijgen om ook in mijn woonplaats een ontwikkeling in gang te kunnen zetten richting een wijk met meer eigenaarschap en zeggenschap voor bewoners…Ik hoopte ook mensen te ontmoeten die al ervaringen hebben met het beheren van gebouwen en met sociaal ondernemen voor de wijk.”
Er leiden meer wegen naar Rome
“Ik was als een spons vandaag: ik heb zoveel inspiratie en informatie opgedaan. Geweldig! Ik vond het zeer interessant om andere manieren te horen waarop je eigendom kunt organiseren. Bezit is belangrijk voor bewonersinitiatief, ook om een verdienmodel te kunnen maken. Ik was tot nu toe erg gericht op kopen. Maar er zijn zo veel meer manieren om assets in handen te krijgen. Deze dag heeft mijn ogen geopend.”
Gigha, here I come!
“Ik heb net beklonken dat ik vrijwilligerswerk ga doen op Gigha, het Schotse eiland dat in handen is van bewoners! Ik heb zojuist Elaine ontmoet, de chief van de Gigha Heritage Trust . Ik zag dat ze het zwaar heeft in haar rol. Ze geeft al haar tijd en energie voor de community op het eiland en de community verlangt natuurlijk van alles van het bestuur. En dat kan heel pittig zijn, denk aan de druk die je voelt als je zo’n taak op je hebt genomen, denk aan de verschillende visies van de bewoners van het eiland die je op een lijn moet zien te krijgen. En wie bedankt je ’s avonds dat je zo keihard werkt? Juist, niemand. Ik zag het en ik vroeg: mag ik je komen helpen? Nu ga ik begin 2018 twee weken naar het eiland toe om te helpen bewoners en bestuur dichter bij elkaar te brengen, in alle opzichten.”
“Actief op zoek naar de WijkBV in Nederland”, Safka Overweel, programmamanager Stichting DOEN
“Wij hebben bij Stichting DOEN zeven programma's, een daarvan heet Nieuwe Ontmoetingsplekken. Vanuit dit programma financieren we vernieuwende bewonersinitiatieven. En niet alleen dat, we geven meer dan geld. We noemen ons financier plus: we verbinden initiatieven met elkaar, we denken mee, we bieden de initiatieven zichtbaarheid en een podium via onze communicatiekanalen enzovoort. Vanuit dit programma heb ik veel contact met het LSA en ben ik ook betrokken geraakt bij de zoektocht naar het concept WijkBV.”
Schaalgrootte
“Ik en mijn collega Nicole zijn mee geweest met de studiereis naar Schotland die het LSA organiseerde, waar we zeer interessante voorbeelden hebben gezien van verregaande initiatieven, daardoor waren we redelijk ingevoerd op het thema. Ik wilde graag op deze bijeenkomst zien hoe we in de praktijk nu verder kunnen in Nederland met het concept WijkBV. Het is duidelijk dat dit een stap verder is dan wat er in Nederland al gebeurt. Dat ligt met name in de schaalgrootte. Aan de andere kant zijn er nu al initiateven die echt hard deze kant op gaan, bijvoorbeeld sommige BewonersBedrijven. Met hen zijn we ook in gesprek.”
Het gaat ook om kennis
“Wij gaan actief op zoek naar groepen die aan de slag gaan met het concept WijkBV om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Op dit moment zie je dat de WijkBV zich erg toespitst op bezit. Bezit van grond en gebouwen als verdienmodel. In het Verenigd Koninkrijk zijn er verschillende grote fondsen die initiatieven daarmee helpen. Daar zou DOEN natuurlijk naar kunnen kijken, het gaat dan echter wel om heel grote bedragen, misschien te veel voor ons als fonds. Maar het gaat ook om kennis. Hebben wij voldoende kennis in huis om hier goed in mee te denken? DOEN is natuurlijk geen hypotheekverstrekker. Dat we de pioniers die hiermee aan de slag gaan willen ondersteunen is duidelijk. Hoe precies, dat gaan we nog verder bekijken en we gaan erover in gesprek met LSA.”
“Helpen om houding en ideeën te veranderen”, Ria Rademaker, projectleider inwonersparticipatie gemeente Aa en Hunze
Ria Rademaker
Alternatief voor subsidies
“Ik wilde concrete voorbeelden horen van wat bewoners en gemeenten doen en kunnen doen om tot meer eigenaarschap, zeggenschap en verantwoordelijkheid te komen …Ik was bijvoorbeeld benieuwd hoe je als gemeente anders om kunt gaan met financieren van bewonersinitiatieven. Is er een goed alternatief voor subsidiëren? Ik heb zeker ideeën opgedaan, misschien kunnen we meer doen met Right to Challenge.”
Maatschappelijke waarde zichtbaar maken
“Ik kan de dorpscoöperatie die bewoners in onze gemeente hebben opgericht nu beter ondersteunen. Niet alleen door een advies aan het college te schrijven, maar juist ook door mee te denken over hoe ze hun maatschappelijke waarde zichtbaar kunnen maken. Bijvoorbeeld: dat het belangrijk is om als resultaat bekend te maken dat er minder mensen naar de huisarts gaan dankzij hun initiatief. Het initiatief vermindert eenzaamheid en is daarmee zorgpreventie. En ik ga actief aan de slag om binnen de gemeente de houding en de ideeën over bewonerskracht en bewonersinitiatieven te veranderen!”
“Hoe kunnen we als corporatie ruimer gaan denken?”, Kelly Post, beleidsmedewerker van de Utrechtse woningbouwcorporatie Bo-Ex
“Ik ben beleidsmedewerker bij de afdeling wonen, ik ben samen met een collega een project gestart op het gebied van zelfbeheer, met als doel dit meer op de kaart te zetten, zowel bij bewoners als bij collega’s. We werken hiervoor samen met STOK (onze bewonersvertegenwoordiging). Dat project loopt gestaag. We hebben onder meer een enquête uitgevoerd onder de huurders en we hebben een bijeenkomst georganiseerd in een buurthuis in zelfbeheer: De Nieuwe Jutter.”
Meer bekendheid aan bewonersinitiatieven
“Voor ons is het zaak om Zelfbeheer en bewonersinitiatieven meer bekendheid te geven. Zowel bij huurders als collega’s. We mogen als corporatie best ruimer gaan denken. Doordat we nu verschillende concrete voorbeelden voorbij hebben zien komen, krijgen we meer grip op het begrip zelfbeheer.
Onze volgende concrete stap zal zijn dat we een bijeenkomst gaan organiseren voor collega’s, om deze informatie en inspiratie door te geven. We willen ze warm maken voor de nieuwe ontwikkelingen. Op dit moment denk ik dat onze huurders vaak niet het idee hebben dat ze bij ons terecht kunnen met hun initiatieven. Daar ligt voor ons een grote taak.”
En nu?
De zoektocht naar WijkBV eindigt natuurlijk niet hier. Sterker nog: we staan nog maar aan het begin! Fijn dat LSA hier een voortouw in neemt en ons meeneemt in het zoeken naar en bouwen aan de WijkBV. Houd LSA daarom goed in de gaten!!!
