Platform voor buurtontwikkeling

Het dode participatiepaard

Een blog over hoe het niet moet
Blog
afbeelding van Mathilde Pruntel  
21 december 2023
Foto van Mathilde

Foto: Melanie van Duijnen 

Hoe sluit je aan bij bewoners en hoe zorg je voor zeggenschap? Het organiseren van zinvolle participatie is niet makkelijk. Hoe herken je het dode participatiepaard? Mathilde schrijft erover in dit blog.

Mathilde houdt zich als zelfstandige bezig met participatievraagstukken voor gemeentes en schrijft hier in dit blog over.  

Het is een koude avond. De uitgenodigde buurtbewoners druppelen de basisschool aan de rand van de wijk binnen. Ik ben ook uitgenodigd. Ik ga helpen met het participatieproces in de wijk. Zoals bij elke klus hoop ik met participatie het vertrouwen van bewoners in de overheid te vergroten. 

 ‘Zoals bij elke klus hoop ik met participatie het vertrouwen van bewoners in de overheid te vergroten.’

De bewoners van deze wijk hebben meegedaan aan een enquête. De resultaten daarvan worden vanavond gepresenteerd. Ik sta achter een thermoskan koffie te schenken. Enthousiast knauw ik een Gronings welkom hun kant op en vraag wat ik ze kan inschenken. 

Praatplaten

Mijn nieuwe collega’s hebben de resultaten van de enquête in een mooie presentatie verwerkt. Vanavond toetsen ze of het beeld van de wijk dat uit de enquête naar voren komt, klopt met hoe de wijkbewoners dit ervaren. Er zijn kaarten uitgeprint van de wijk. Praatplaten. Op sommige kaarten staan de problemen uit de wijk opgesomd. Op andere kaarten de kansen. Mijn collega’s hebben de resultaten uit de enquête bewerkt en de kansen en uitdagingen die ze zelf zien eraan toegevoegd. 

Positieve gezondheid

In het lokaal waar we samenkomen staan vier groepjes tafels die namen hebben gekregen als ‘Openbare Ruimte’ en ‘Positieve Gezondheid’. Een van de ‘gemiddelde Grunnegers’ uit de wijk ploft neer in de stoel, roert in zijn koffie en grapt grinnekend, terwijl hij alvast een sjekkie rolt voor in de pauze, dat hij heel positief is over zijn gezondheid, maar zijn vrouw niet. Hij buldert zijn gulle lach het lokaal in. Ik grinnik. 

Net als Mathilde zijn we allemaal wel eens betrokken geweest bij participatieplannen die hun doel misten. Maar zo gaat het gelukkig niet altijd. Heb jij voorbeelden van wanneer het wél lukte? Dat er geluisterd werd naar mensen, er een beweging van onderop op gang kwam en dat bewoners konden meebeslissen? Neem dan contact op de Buurtwijsredactie. We horen erg graag over.

Gewone gesprekken

Op papier is deze wijk kwetsbaar en de mensen ook, zeggen ze. Gelukkig hebben zij ook gewone gesprekken, denk ik, terwijl twee buurvrouwen aan een andere tafel zich hardop af hoor vragen bij wie de tabberd van Sint ook weer op zolder ligt? De intocht is in aantocht. Een bejaard echtpaar houdt elkaars hand vast terwijl ze een plekje zoeken en klagen over de scheve stoep voor de deur. Ik ontplof bijna van de heerlijkheid. Hoe hoopvol is het dat mensen hier komen opdagen, komen praten, komen klagen? Dat is betrokkenheid. 

Presentatie

Collega Hans geeft vanavond de presentatie. Hij wipt wat van de ene voet naar de ander voor hij de microfoon pakt en zich stotterend voorstelt. Als alle ogen op hem gericht zijn neemt hij rustig de tijd om te vertellen hoe goed de gemeente bezig is. Wat ze allemaal wel niet doen voor de stad. Dat het goed is dat er straks een mooie visie ligt omdat er geld is om in de wijk te investeren. 

Na deze pauze verplaatst het gesprek zich naar de vier tafels met inhoudelijke onderwerpen. Elke tafel heeft een gespreksleider. Het gaat over gevaarlijke kruispunten, verpauperde panden, grofvuil in voortuinen, wandelroutes, groen, hondenpoep, containers en veel doorloop in de huurwoningen in de wijk. 

Lantaarnpaal

De man die zo positief is over zijn eigen gezondheid, vertelt dat hij op een hoek woont in de wijk. De lantaarnpaal voor zijn deur doet het vaak niet en er staat een grote gemeentelijke heg naast zijn huis. Een rustig en donker plekje in de wijk waar vaak gedeald wordt. De gesprekleider markeert de plek op de kaart van de wijk die voor hem ligt.

 ‘Als alle ogen op hem gericht zijn neemt hij rustig de tijd om te vertellen hoe goed de gemeente bezig is.’

Containers

Aan een andere tafel gaat het over de containers die overal in de wijk tegenkomt. Elk huishouden heeft vier stuks. Het geeft een heel rommelig beeld. Vooral omdat mensen de container ook laten staan aan de weg. Een vrouw aan een andere tafel vertelt dat ze heel graag mee wil denken over een oplossing hiervoor. Als ze er maar kan blijven wonen. Dat is onzeker omdat ze in een huurwoning woont. Wordt deze gesloopt of gerenoveerd? Tot ze dat weet vindt ze het moeilijk meedenken. Ze hoopt dat ze kan blijven. Ze zorgt voor haar moeder, die ook in de wijk woont. De vrouw zit naast haar in een rolstoel. De tafelheer lijkt aandachtig te luisteren, met zijn oor bijna op zijn schouder. Dat snap ik, zegt hij. Dan wendt hij zich tot haar moeder en vraagt haar: ‘u nog ideeën voor een oplossing van het containerprobleem?’ 

Participatiepaarden

Terwijl de tweede gespreksronde nog loopt pakt Hans de microfoon weer. Het is half tien. Tijd om naar huis te gaan. Hij bedankt de aanwezigen en besluit zijn verhaal met: ‘fijn dat jullie inbreng hebben geleverd, we pakken het verder op!’

Had ik hier het dode participatiepaard al moeten herkennen? 

Lees meer over:
afbeelding van Mathilde Pruntel  

Mathilde Pruntel

Ik werk aan goede samenwerking tussen gemeenschap en gemeente. Een menselijke overheid graag!