Moving the middle

Sandra Kluivers van IOM Nederland schrijft over de lessen die ze leerde bij het organiseren van interculturele evenementen om verschillende groepen dichter bij elkaar te brengen. 

Het is een zaterdagmiddag in november en de sportzaal gonst van verschillende talen en is gevuld met uiteenlopende geuren van heerlijke gerechten die worden gedeeld voor de lunch. Tafels met groepjes van zes personen staan verspreid door de kleine gymzaal in Asenray, Roermond. Buurtbewoners genieten van een lunchpicknick met bewoners van de noodopvang vlakbij. Mensen delen foto's op hun telefoon en gebruiken Google Translate om gesprekken te voeren over familie, hun ervaringen met het leven in verschillende landen en het delen van leuke weetjes over hun eigen cultuur, terwijl ze praten over de gerechten die ze meebrachten voor de picknicklunch. De planning voor dit evenement is al maanden bezig, in gang gezet door IOM Nederland, via hun project Moving the Middle en het Nederlandse Rode Kruis.

Het project Moving the Middle

In 2022 lanceerde de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Nederland het Moving the Middle project. Dit project streeft ernaar het 'beweegbare midden' in Nederland te begrijpen; mensen die zich in het midden van het migratiedebat bevinden en vaak een onzekere of tegenstrijdige mening hebben over migratie. Het doel? Bijdragen aan het nuanceren van het Nederlandse migratiedebat en het bevorderen van een open en feitelijk publiek debat.

Uit het onderzoek van IOM Nederland in 2022 bleek dat het 'beweegbare midden' weinig contact heeft met mensen met een migratieachtergrond. Dit vormt een hindernis voor het vergroten van sociale cohesie, waarbij het risico bestaat dat vooroordelen en negatieve stereotypen de overhand krijgen als verschillende sociale groepen geen contact met elkaar hebben. 

In een poging om vooroordelen te bestrijden en sociale cohesie te bevorderen, heeft IOM Nederland een onlinecampagne ‘migratie kleurt je leven’ gelanceerd en een reeks interculturele evenementen georganiseerd als onderdeel van hun Moving the Middle-project. Deze evenementen brachten het 'beweegbare midden' samen met mensen met een migratieachtergrond in plaatsen als Eindhoven, Almere, Asenray en Venlo.

Mensen samenbrengen

Deze evenementen vonden plaats in het najaar van 2023 en voorjaar van 2024. Het primaire doel van deze bijeenkomsten was tweeledig: ten eerste, het aanpakken van (potentiële) vooroordelen en stereotypen die kunnen bestaan tussen verschillende gemeenschappen, en ten tweede, het stimuleren van sociale cohesie door het creëren van nieuwe sociale contacten.

In Eindhoven organiseerde IOM Nederland een spelletjesmiddag met diverse bordspelletjes met lokale vrijwilligers en migrantenorganisaties. In Almere werd een kookworkshop gehouden waar deelnemers diverse internationale gerechten leerden maken, zoals een Marokkaanse rijstepap, een Engelse shepherd’s pie, een Koerdische groente en rijstgerecht en een Zwitserse salade. In Asenray kwam de gemeenschap samen voor een culturele middag met een Rode Kruis noodopvang, terwijl in Venlo meerdere naaiworkshops plaatsvonden waar lokale Venloërs samen met nieuwkomers en vluchtelingen carnavalskostuums maakten.

Informele setting

De evenementen vonden plaats in een informele setting. Dit werd gecreëerd door het evenement in een lokaal buurthuis te houden; een bekende en vertrouwde plek voor de buurtbewoners. Het hielp ook om kleinere tafels op te zetten waaraan de deelnemers konden aanschuiven om gesprekken in kleine groepen te beginnen, en door hapjes en drankjes te verzorgen waar de deelnemers van konden genieten. Dit alles om deelnemers de kans te geven elkaar op een ontspannen manier te ontmoeten. Interactieve activiteiten, zoals gezamenlijke maaltijden, culturele uitwisselingen en gezamenlijke projecten, brachten een sfeer van begrip en wederzijds respect. 

Voor diegene die ook graag een event in hun eigen buurt zouden willen organiseren, zijn er een paar geleerde lessen die we graag delen:  

1. Bouw een lokaal netwerk op 

Neem de tijd om lokale organisaties te leren kennen en breng belanghebbenden in kaart die actief zijn in de gemeenschap, zoals vrijwilligersorganisaties, verenigingen, kerkgemeenschappen, en ngo's. Brainstorm samen met hen welke activiteiten succesvol zouden kunnen zijn en organiseer de evenementen samen. Dit zal het bereik van je evenement vergroten, meer buurtbewoners aantrekken en ervoor zorgen dat je een activiteit organiseert die goed aansluit bij de wensen en behoeften van de buurtbewoners.

2. Selecteer ‘verbinders’ voor de dag zelf 

Selecteer bekende gezichten in de gemeenschap om als ‘verbinders’ op te treden tijdens het evenement zelf. Het mengen van de twee groepen kan moeilijk zijn in het eerste uur van het evenement, dus het is belangrijk om een select aantal mensen aanwezig te hebben die kunnen optreden als vertalers of die mensen kunnen samenbrengen om ervoor te zorgen dat de twee groepen ook echt met elkaar in contact komen. De verbinders kunnen gespreksleiders zijn, of activiteiten leiden, of als vertaler aan de slag gaan om mee te helpen met het mengen van de twee groepen. 

3. Organiseer praktische activiteiten met een gemeenschappelijk doel

Niets brengt mensen zo samen als een gemeenschappelijk doel. Organiseer een praktische activiteit waar iedereen aan mee kan doen, zoals: een maaltijd koken, een triviaspel, een schattenjacht, nieuwe danspasjes of liedjes leren, samen iets naaien of planten.  

Tijdens het evenement in Almere, organiseerden we een kookworkshop waarbij de deelnemers opgesplitst werden in verschillende groepen om elk een lunchgerecht klaar te maken voor iedereen. Eén groep maakte het voorgerecht, twee maakten elk een hoofdgerecht en de laatste maakte het dessert. Zodra de gerechten klaar waren, ging iedereen samen zitten om te eten. Samen met House of Confetti organiseerden we verschillende naaiworkshops in Venlo om samen kostuums te maken voor de carnavalsoptocht en -viering.

4. Verzamel feedback 

Terwijl het verbinden met lokale gemeenschappen en netwerken belangrijk is tijdens het organiseren van het evenement, is het verzamelen van feedback van deelnemers net zo belangrijk. Gebruik feedbackformulieren of neem aan het einde van je evenement 15 minuten de tijd om met de deelnemers te praten en hen te vragen wat ze van het evenement vonden. Dit zorgt ervoor dat je een volgend evenement nog effectiever kunt organiseren en dat er nieuwe sociale connecties gemaakt blijven worden. Als je de tijd en de middelen hebt, is het organiseren van een vervolgevenement en het uitnodigen van de deelnemers van het eerste evenement een geweldige manier om door te gaan met het opbouwen van diepere banden in de gemeenschap en ervoor te zorgen dat er in de toekomst meer activiteiten worden georganiseerd - misschien zelfs door de deelnemers zelf!