Hoe kunnen we burgerschap borgen?
Burgerschap begint met oprechte interesse in de ander, vinden Hannae en Redouan. Twee jongerenwerkers uit Overvecht die kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling naar volwassen worden.
Hannae Haddouche en Redouan ElYaakoubi kennen elkaar al 14 jaar. Hannae was een meidenwerker toen Redouan als een tiener regelmatig zijn ‘dopaatje’ deed door de Utrechtse Overvecht. Dopa is Arabisch voor een ommetje maken in de buurt.
Op zondag, als Hannae haar administratie deed op een achtergelegen kantoortje van het jongerenwerk, kwam Redouan vertellen wat hem allemaal op valt in zijn buurt en hoe dingen beter zouden kunnen. Een ‘onbewust maatschappelijk betrokken’ jongen, zo herinnert Hannae zich Redouan die inmiddels zelf jongerenwerker is.
Het begint met luisteren
Nu, 14 jaar later, spreken ze elkaar in de podcast 'Vreedzaam Overvecht' over burgerschap. Samen blikken ze terug op Overvecht van toen en nu en bespreken hun missie: kinderen in Overvecht op laten groeien tot burgers die vreedzaam en respectvol met elkaar omgaan. In hun missie putten ze inspiratie uit en hebben houvast aan het gedachtegoed van Vreedzaam.
‘Als je je kwetsbaar opstelt dan voelt een kind dat aan en durft een gesprek met je aan te gaan.’
In Overvecht worden de sociale vaardigheden niet altijd vanuit huis uit meegegeven en gaat het op straat soms nog steeds hard tegen hard. Toch zijn er steeds meer kinderen - Redouan als een soort van eerste generatie - die op de Vreedzame School hebben gezeten. Daar leerden ze naar elkaar luisteren, conflicten oplossen en afwijkende meningen accepteren (juist als je er niet mee eens bent). Dit vraagt geduld en vertrouwen, geeft Hannae aan die als jongerenwerker het gedachtegoed van Vreedzaam heeft omarmd en deze ook buiten de schoolmuren is gaan toepassen.
Zich gezien voelen
Inmiddels is in Overvecht een hele generatie ‘mediatoren’: kinderen die op school hebben geleerd hoe conflicten op te lossen. Als je boos bent, dan moet je eerst afkoelen. Als je het oneens bent met elkaar, dan moet je elkaar alsnog uit laten praten. Het klinkt vanzelfsprekend, maar veel kinderen die in Overvecht opgroeien zijn niet bekend met het gevoel dat zij of hun mening er toe doen. Burgerschap begin bij je gezien en gehoord voelen, en uit zich in het gevoel waardevol te zijn voor het groter geheel en daar verantwoordelijkheid voor dragen.
De concentratie aan problemen is in Overvecht nog steeds groot, maar met hun werk dragen Hannae en Radouan bij aan een betere ontwikkeling van kinderen. Zij creëren binding en vertrouwensrelaties met kinderen en met hun ouders. Als je binding met elkaar hebt, dan kun je handelen, zegt Hannae. Daarvoor moet je oprecht interesse hebben in de ander, maar ook lef hebben om soms buiten je normen en comfort zone te werken.
Of luister hier naar andere gesprekken met ‘borgers’ van burgerschap die vanuit het perspectief van de wetenschap, onderzoek of expertise democratisch burgerschap in onze samenleving verkennen.
