Kinderen: maatschappelijke change agents

Samen vormen ze zo’n 20% van de totale Nederlandse populatie: kinderen. Een behoorlijke groep. Tegelijkertijd ook een groep die nog maar weinig wordt meegenomen in het denken en doen rondom de maatschappelijke vraagstukken van vandaag en morgen. Als je daarbij bedenkt dat het vooral de toekomst van kinderen is die door dat denken en doen bepaald wordt, is die minimale betrokkenheid onlogisch en een gemiste kans. Vooral als blijkt dat kinderen uitstekend in staat zijn tot het maken van positieve maatschappelijke impact.

Neem bijvoorbeeld de initiatieven van Missing Chapter Foundation – een organisatie die zich sinds 2009 hard maakt voor kind-inclusie. Eerder resulteerde die ambitie in de oprichting van een Nationale Raad van Kinderen, die afgelopen november bijeenkwam rond het thema kindermishandeling. Eén van de adviezen die kinderen daar aan minister Hugo de Jonge meegaven, was de introductie van een heuse Oudertelefoon: ‘Want ouders willen ook dingen kwijt.’ Een spannende en interessante gedachte, vond de minister, die er naar eigen zeggen graag mee aan de slag gaat. 

Verder adviseerden lokale kinderraden in vijf gemeenten over het lokaal armoedebeleid en kwam er onlangs een vervolg op deze kinderraden: KidsKracht. Vanuit dezelfde overtuiging dat kinderen echte change agents (kunnen en al) zijn als het gaat om de opgaven van nu. KidsKracht stimuleert deze potentie met verschillende actie- en educatieprogramma’s die kinderen in staat stellen het verschil te maken op school en in hun gezin. 

Verschil maken

Dat verschil maken doen kinderen ook als het gaat om de buurt waar ze wonen. Een mooi voorbeeld vinden we in Utrecht, waar groep 8 van de lokale basisschool Op Dreef door Missing Chapter werd gekoppeld aan woningcorporatie Mitros. De vraag van Mitros aan de leerlingen: hoe kunnen we de werkzaamheden rond één van de flats in de buurt zo prettig en goed mogelijk laten verlopen? 

De kinderen, die zelf in of rond de flat wonen, kwamen met allerlei ideeën. Zo zagen ze de renovatie als kans voor nieuwe verbindingen. Die zouden bijvoorbeeld gelegd kunnen worden met initiatieven als het creëren van een ruimte waar kinderen (die zich thuis door de werkzaamheden niet op school kunnen concentreren) samen, met de hulp van een begeleider, huiswerk kunnen maken. Amin (12) stelde voor dat de woningcorporatie een geluidswerend doek zou gebruiken tegen het lawaai. 

Kinderen keken vanuit verschillende perspectieven, ze dachten niet alleen aan zichzelf

De adviezen konden rekenen op positieve reacties vanuit Mitros. Jennifer Scholl (adviseur volkshuisvesting): ‘Ik ben onder de indruk van de plannen van de Raad. […] Ik heb dingen gehoord waar we echt iets mee kunnen. Van die headset [voor communicatie tussen bouwpersoneel, red.] werd ik bijvoorbeeld wel blij. Net als de rustige thuiswerkplek en de activiteiten. De kinderen keken vanuit verschillende perspectieven. Ze dachten niet alleen aan zichzelf, maar ook aan ouderen, gehandicapten en kleine kinderen. Wat een empathie! Wat mij opviel, is dat de kinderen de mensen in hun omgeving zo belangrijk vinden. Elkaar kennen en fijne buren hebben, daar draait het om.’

Op die plekken in Nederland waar mensen werken aan de spelende maatschappelijke vraagstukken, is het betrekken van kinderen nog eerder uitzondering dan regel. In het licht van de genoemde – en talloze andere – voorbeelden die de maatschappelijke impact van kinderen laten zien, is dat zonde. Misschien moeten we onszelf nog maar één ding afvragen: waarom zouden kinderen níet meedenken?

Dit is een aangepaste versie van de blog die Simone ’t Hooft schreef voor Platform31.