'Zorgzame dorpen': handig boekje voor zorgzame initiatiefnemers

De laatste jaren heeft de ontwikkeling van bewonersinitiatieven in de zorg een enorme vlucht genomen. In veel dorpen groeit het besef dat men op eigen kracht veel voor elkaar krijgt. Vaak ontstaat initiatief uit een dringende behoefte om voor elkaar te zorgen omdat de huidige zorg ontoereikend is. Ook is er de overtuiging dat dorpen zelf betere zorg kunnen leveren die beter aangepast is aan de wensen van bewoners. Hierdoor kunnen mensen langer in hun vertrouwde omgeving leven.

'Zorgzame dorpen' geeft inzicht in mogelijke stappen voor zorginitiatieven

De publicatie Zorgzame Dorpen (pdf) is een initiatief van LVKK (Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen) om dorpen bewust te maken van de mogelijkheid van zorginitiatieven en uitleg te geven over de stappen die daarbij gezet kunnen worden. Maar ook om te laten zien waar initiatiefnemers terecht kunnen met vragen. Daarnaast heeft LVKK mede de aanzet gegeven tot het oprichten van een landelijk netwerk voor bewonersinitiatieven in de zorg: het landelijk platform ‘Nederland zorgt voor elkaar’.

Vanuit de dorpen zelf komen de mooiste ideeën tot stand. Of het nu gaat om zorgen voor elkaar, behoud van voorzieningen, of door dorpen zelf opgestelde toekomstvisies. Bewonersinitiatieven kunnen begeleiding en stimulans goed gebruiken. Niet door hen werk uit handen te nemen, maar door het vuurtje aan te wakkeren, energie vast te houden en concrete stappen uit te stippelen om van idee naar realisatie te komen.

Tip: Begin niet meteen met het oprichten van een zorgcoöperatie

Het zorgen voor elkaar start soms met hele kleine, maar waardevolle dingen, zoals het doen van klusjes voor je buren, het regelen van vervoer naar ziekenhuis of supermarkt of wekelijks samen eten.

De belangrijkste tip uit het boekje is: Begin klein! De voorbeelden van Austerlitz Zorgt en Zorgcoöperatie Hoogeloon zijn heel inspirerend maar ze zijn ook het resultaat van een zoektocht en ontwikkelingsproces. Begin dus niet meteen met het oprichten van een zorgcoöperatie, maar start je zoektocht met de vraag: ‘Wat hebben we als dorp nodig om iedereen, en in het bijzonder de mensen met een zorgvraag, zo prettig mogelijk te laten leven in het dorp?’.

De kleine schaal en het maatwerk waarop dit plaatsvindt, zijn juist voor bewonersinitiatieven belangrijk. Dorpen hebben het nodig om geïnspireerd en gemotiveerd te raken, maar ze zitten niet te wachten op een blauwdruk van hoe het moet. De kracht van deze initiatieven zit hem in het zoeken naar oplossingen op dorpse schaal, waardoor maatwerk en draagvlak ontstaat.

Alle Postmus is adviseur Leefbaarheid bij LVKK.