Platform voor buurtontwikkeling

Zachte landing in een wijk

Luister en kijk tips voor het weekend
Praktijkverhaal
afbeelding van Kijk en luister  
14 januari 2022

In Nederland huisvesten we kwetsbare mensen niet meer buiten de samenleving. Echter, niet elke wijk kan deze nieuwe wijkgenoten ‘een zachte landing’ bieden. De podcast van vandaag verkent hoe de landing toch zacht kan zijn ondanks de krappe woningmarkt en begeleiding.

 

Ken je Richard al? De bijna onverstaanbare drugsverslaafde uit het Dordrechtse Containerdorp die enerzijds schimmige dealtjes sluit en anderzijds zich bekommert om vrienden die geen slaapplek kunnen vinden? Of de 70 jarige biologe Laura uit het Containerdorp in Utrecht die sociaal contact vermoeiend vindt, maar de belangstelling van Dwight, de presentator van het programma Welkom in… Containerdorp, toch als erg prettig ervaart? 

Dit zijn twee mensen die in hun vorige wijk voor terugkerend overlast zorgden. Ze werden uit huis geplaatst en kregen een laatste kans in een containerdorp. In deze bijzondere woongemeenschappen wonen ze in zelfstandige containers tussen ‘gelijkgezinden’. Terugkeer naar een gewone woonwijk zit er voor de meeste van deze mensen niet in. Toch is sinds 2021 steeds gangbaarder geworden dat kwetsbare mensen, ondanks hun verslavingen of psychische beperkingen, toch zelfstandig wonen. 

Buurt voor iedereen

Verschillende onderzoeken hebben laten zien dat mensen met psychische problemen in instellingen niet beter af zijn. Vanaf 2021 hebben gemeenten de verplichting gekregen om mensen die - vanwege hun psychiatrische of psychosociale beperkingen - niet zelfstandig kunnen wonen, toch een beschermde woonomgeving te bieden in de wijken. Maar hoe laat je deze mensen zich thuis voelen in een wijk?

 In Amsterdam Zuid zetten ze ervaringsdeskundigen in. Ervaringsdeskundigen weten bij uitstek wat deze mensen nodig hebben om zich welkom te voelen. Maar ook welke weerstand mensen met psychische problemen kunnen ondervinden. Maar wat vraagt dit van een wijk? En hoe zorg je als professional ervoor dat een kwetsbaar iemand zijn plekje in de wijk verwerft, zonder dat dat ten koste gaat van woonplezier van zijn buren?

Zachte landing 

In de podcast Een zachte landing in de wijk voor kwetsbare groepen van Zaaigoed wordt verkend wat belangrijk is om een kwetsbaar iemand zich thuis te laten voelen in zijn nieuwe woonwijk zonder dat de draaglast op de wijk te groot wordt.

Goede begeleiding, en met name de juiste insteek, blijkt essentieel. Begeleiders willen graag hun cliënt helpen door een-op-een benadering. Maar beter zou zijn als ze zich afvragen: hoe kunnen we iemand een betere huurder leren zijn? Of hoe kunnen we iemand laten verbinden met de wijk en met zijn omgeving? Dat zou een beter beginpunt zijn voor het vormen van een inclusieve samenleving. 

Inclusieve samenleving

Bij een inclusieve samenleving horen vrijheden, maar ook plichten zoals het zijn van een goede buurvrouw of buurman. Sommige mensen zijn zodanig getekend door het leven dat ze dit (weer) moeten leren. Anderen vinden het moeilijk om contact te leggen, maken niet eenvoudig een praatje (zoals Laura uit de Utrechtse Containerdorp) en worden als wereldvreemd ervaren door buurtgenoten. Daarin moeten mensen geholpen worden door ze te doen leren hoe ze contact maken met die ene buurvrouw. Of hoe ze het bespreekbaar maken dat ze af en toe helemaal uit hun dak kunnen gaan, maar dat ze hun buurman het telefoonnummer van hun vriend kunnen geven die in staat is om hen gerust te stellen in zo’n situatie. Als we het over een inclusieve samenleving hebben, dan moeten we hier meer bewust van worden.

Een voorbeeld uit Den Bosch illustreert dit mooi. Daar woont een mevrouw die paar weken per jaar last heeft van psychoses. Haar buren maakten zich daar hevig zorgen over, totdat een van de betrokken begeleiders naar de oorzaak van hun zorgen vroeg. De buren bleken bang te zijn voor weer een gasexplosie. De begeleider zorgde ervoor dat het gas afgesloten werd en er een elektrische kookplaat geplaatst werd. De buren buren zijn inmiddels gerust gesteld en de desbetreffende mevrouw woont nog steeds met plezier in de wijk.

Hoe zorg je dat kwetsbare mensen zacht landen in hun nieuwe wijk?

Twee tips:

  • Ga niet met iemand wandelen, maar zorg ervoor dat die persoon in contact komt met een sportverenigingen in de buurt en daar actief wordt (en blijft!)
  • Verken de context waarin iemand leeft en werk samen aan hoe deze persoon een goede buur kan zijn. Verken samen hoe hij/zij opgenomen kan worden in het ritme en de sfeer van een wijk?

Beeld: Omroep EO  

afbeelding van Kijk en luister

Kijk en luister

Om alvast in de weekend vibe te komen, plaatsen we op vrijdag een luister- of kijktip op buurtwijs.nl.
afbeelding van Kijk en luister  

Kijk en luister

Om alvast in de weekend vibe te komen, plaatsen we op vrijdag een luister- of kijktip op buurtwijs.nl.