We houden moed, dan komt het goed!
Bron: MidWest
Bewonersbedrijf MidWest in Amsterdam verhuurt werkplekken en ruimtes in een groot, oud schoolgebouw aan ondernemers. De opbrengsten gebruiken ze om sociale activiteiten voor de buurt te organiseren. En toen kwam corona.
Anita Groenink staat aan het roer van MidWest, een bewonersbedrijf dat dankzij de verhuur van (creatieve) werkplaatsen, vergaderlocaties en het runnen van horeca ruimte creëert voor maatschappelijke initiatieven uit de buurt. De afgelopen jaren werkte ze aan een stevig verdienmodel. Anita: ‘Ondernemers huren bij ons kantoren en werkplekken tegen een marktconform tarief. Dat is ons basisinkomen. Dankzij die inkomsten kunnen we andere sociale activiteiten in de buurt mogelijk maken.’ Naast de verhuur van kantoorruimtes, haalt MidWest zo’n 70 procent van de inkomsten uit de verhuur van zalen voor evenementen en vergaderingen. Anita: ‘Ook hiervoor geldt dat commerciële partijen bij ons een goede prijs betalen. Op die manier dragen zij ook bij aan een plek voor sociaalmaatschappelijke buurtinitiatief.’ Zo runde Anita met medewerkers en vrijwilligers tot pakweg twee maanden geleden een goed draaiende sociale onderneming. En toen kwam corona.
Omzetverlies van zeventig procent
De inkomsten uit zaalverhuur drogen helemaal op. Met alleen inkomsten van werkplekken gaat MidWest het niet redden. Daar komt nog bij dat de compensatie vanuit de overheid erg beperkt is. Anita: ‘De tegemoetkoming voor personeelskosten wordt gebaseerd op cijfers uit januari 2019. We hadden toen een veel lagere omzet en loonsom. Gelukkig hebben we dit jaar echt goed gedraaid, dus er stond nog een beetje geld op de rekening. Daardoor konden we directe kosten zelf opvangen.’
Nu ze het moeten stellen met zeventig procent minder inkomsten, zoeken ze naar manieren om te besparen en alternatieve inkomstenbronnen aan te boren voor financiële stabiliteit. Zo hakten Anita en co één knoop nu al door. Hoe graag ze de ontmoetingsplekken – café en kantine – in het pand ook open wil houden, het is niet te betalen. Anita: ‘Om goed te draaien heb je 3 man personeel nodig. Die kosten haal ik er nu niet uit.’
Troostdozen uit de voorraad
De voorraden uit de kantine en het café staan daardoor stof te vangen. ‘Dood geld,’ noemt Anita het. Tegen een kleine vijftig euro konden sympathisanten een Troostdoos kopen, een box met spullen uit de voorraadkasten van de kantine van MidWest en producten van ondernemers uit het pand. De Troostdozen gingen als warme broodjes over de toonbank. Anita: ‘Het bracht ons niet alleen in financiële zin iets op. Een Troostdoos kopen was voor mensen een manier om hun betrokkenheid te laten blijken. Er bleek enorm veel saamhorigheid en warmte in het netwerk rondom MidWest – een troost op zichzelf.’
Tóch verbouwen en renoveren
Omdat de scenario’s voor verdiensten uit de zaalverhuur niet rooskleurig zijn, is het verzekeren en versterken van de exploitatie van het gebouw een belangrijk punt van aandacht. Anita: ‘We onderzoeken of het mogelijk is om 50% van de ruimtes vast te verhuren. We steken een aantal zalen in een nieuw jasje; ze krijgen een lik verf, mooi licht en bureaus. Zo maken we ons op voor de komende twee jaar. Het zou heel mooi zijn als een fonds voor sociale ondernemingen zegt: wij dragen de huur van één zo’n locatie in het gebouw, waarmee de ruimte beschikbaar blijft voor buurtinitiatieven.’
Doordat het pand nu voor een groot deel buiten gebruik is, worden de (energie)kosten behoorlijk gedrukt. Dat is in die zin een meevaller, omdat de energiekosten een stevige vaste last zijn. Er werd al gewerkt aan grote verbouwings- en renovatieplannen, om de energielasten structureel te verlagen. Anita: ‘Dit is een goed moment om zo’n grote renovatie van het pand uit te voeren. We leggen zonnepanelen op het dak, isoleren alle muren en we verruilen waarschijnlijk de gasinstallatie voor een elektrische verwarming.’
Onderdak voor vluchtelingen
MidWest moest dan misschien de deuren sluiten voor bezoekers, toch zetten ze hun deuren wagenwijd open voor thuis- en daklozen, waaronder ongedocumenteerde vluchtelingen.
Anita: ‘Veel dagopvanglocaties in Amsterdam zitten nu op slot. Mensen worden om 9 uur de nachtopvang uit geveegd, en daar staan ze dan. Twee ruimtes die we normaal gesproken verhuren voor vergaderingen, zijn nu overdag voor hen. Ze hebben hier in elk geval sanitair, kunnen hun handen wassen en het lukt om wat bij te slapen – dat zit er op een nachtopvang vaak niet in. Af en toe komt de GGD langs voor voorlichting en ze krijgen Nederlandse les.’
Blik vooruit
‘Hoe kijken we tegen de toekomst aan? Heel eerlijk gezegd zien we 2020 vanuit economisch perspectief als een verloren jaar,’ vertelt Anita. ‘We proberen de dagelijkse beslommeringen en stress zo klein mogelijk te maken. Vooruit kijken naar 2021 helpt daarbij. Wat kunnen we nu doen om ervoor te zorgen dat MidWest in 2021 een soepele en efficiënte organisatie is? Zo pakken we bijvoorbeeld achterstallig beheer van het gebouw aan en werken we aan de organisatie en backoffice systemen. We zetten de komende tijd ook een paar bijeenkomsten voor de buurt op. Zo blijven we aanwezig in de harten van onze buren. Tijdens het Grachtenconcert in augustus zetten we bijvoorbeeld meer lokale artiesten op het podium. We denken ook over een zomerrestaurant in de tuin van MidWest. Dan kunnen buurtbewoners toch naar buiten en elkaar ontmoeten op anderhalve meter. Wij houden moed, dan komt het goed!’
