Van vrijwillig buurtmaker naar opbouwwerker

Toen het voormalige eetcafé in het plaatselijke buurthuis in Dalfsen werd gesloten in verband met bezuinigingen zorgde dat voor veel protest onder inwoners. Peter ten Have, voormalig cliënt van de RIBW (Regionale Instelling voor Beschermend en Begeleid Wonen), zag een kans. Hij kwam op het idee om gewoon door te gaan met het eetcafé, maar dan op een andere locatie. Door contact te zoeken met de gemeente kwam hij bij buurthuis de Trefkoele+ terecht. Peter was toen 2,5 jaar als vrijwilliger actief. Vervolgens kwam de vraag van de gemeente of hij zijn werkzaamheden niet wilde uitbreiden naar andere dorpskernen. Peter weigerde: ‘Ik ga dit niet vrijwillig doen.’  

Peters bereik 

Kort daarna werd Peter aangenomen bij welzijnsorganisatie Saam Welzijn als ervaringsdeskundig opbouwwerker (Peter zegt liever ‘ervaringswerker’). Een enorme stap, want ineens was hij in dienst van de gemeente. Het bleek goed uit te pakken. Door zijn achtergrond weet Peter deelnemers te bereiken die voorheen niet snel naar een buurthuis zouden gaan, met als resultaat dat de groep deelnemers hierdoor gevarieerder is geworden. 

Het eetcafé is in korte tijd enorm gegroeid. Elke maandag komt een clubje van ongeveer zes vrijwilligers de voorbereiding doen: eten schillen en snijden, koken, tafeldekken, uitserveren en afruimen. 

‘Mensen zeggen wel eens dollend dat het mijn eetcafé is. Dat is natuurlijk niet zo, maar dat idee is ontstaan doordat mensen zien dat ik het manusje-van-alles ben daar.’ Peter ten Have vertelt over het eetcafé in Kulturhus Trefkoele+ Dalfsen. ‘Elke maandag zijn we open en dan helpen de vrijwilligers om voor zo’n veertig inwoners eten te verzorgen.’ 

Ervaringsdeskundig?

Peter volgt inmiddels ook een opleiding ervaringsdeskundigheid in Hengelo. Hij wil graag ervaringswerker genoemd worden: ‘Ervaringsdeskundigheid vind ik geen fijn woord. Als je deskundig bent, dan lijkt het alsof je boven iets staat. Ervaringswerker vind ik gemoedelijker klinken. Ik kan meepraten over suïcide, verslaving, depressie, dakloosheid. Ik heb bijvoorbeeld geen kaas gegeten van autisme. Ik voel me niet deskundig. Je kan niet overal ervaringskennis van hebben.’

Door hard (aan zichzelf) te werken, staat Peter nu geheel anders in het leven. Hij woont samen met zijn vriendin en zijn eigen kinderen en zijn ‘twee bonuskinderen’ komen regelmatig langs. Zijn vriendin kent hij nog van vroeger: ‘Zij zegt dat ik iedereen met respect behandel. Ik laat iedereen in zijn waarde. Het is dat ik weet dat iemand een ggz-achtergrond heeft, maar ik maak daar geen onderscheid in. Ook praat ik niet over cliënten, maar over inwoners.’  

Grenzen aangeven 

Hij blijft kritisch op organisaties en hij is niet te beroerd om te zeggen hoe hij erover denkt. Hij wordt zich steeds bewuster van zijn eigen valkuilen: ‘Als ervaringswerker moet je ook je grenzen aangeven. In de coronaperiode heb ik veel huisbezoeken gedaan, maar dat is ook een gevaar. Dat mensen je zien als een begeleider die vierentwintig uur per dag bereikbaar is. Dat ben ik niet. Soms zegt mijn vriendin: “Zit je nou alweer op je telefoon?” Voor mijn omgeving ga ik soms te ver. Mijn valkuil is dat ik te hard werk. Ook in het eetcafé. Ik werk fulltime, terwijl ik maar voor 20 uur betaald krijg. Je hoopt dat iemand opstaat in het eetcafé en dingen overneemt. Dat is nog niet gebeurd. Collega’s zeggen wel: “Laat het maar een keer in de soep lopen, dan zien anderen dat ook.”’ 

Methode vangnetwerken 

De publicatie Ontmoetingen in de Wijk is het resultaat van het project ‘Elkaar leren kennen, ontmoetingen in de wijk’. De gemeente Dalfsen, Saam welzijn en Movisie hebben dit project opgezet om ontmoetingen in de vijf kernen van Dalfsen te realiseren, vanuit de wensen en behoeften van inwoners zelf. Peter is de drijvende kracht achter de methode om initiatieven van inwoners zelf tot bloei te laten komen.  

Peter werkt volgens de principes achter de Methode Vangnetwerken, een werkwijze die in de praktijk is ontwikkeld door Jenny Zwijnenburg. Lees hier meer over de methode.