Platform voor buurtontwikkeling

Straatvrees: ‘Wie ben ik om zomaar iemand aan te spreken’

Met 5 praktische tips voor de beginnende straatwerker
Blog
afbeelding van Daniël Pit  
1 maart 2017
Straatvrees: ‘Wie ben ik om zomaar iemand aan te spreken’

Foto: John Blower (Flickr Creative Commons)

Niet iedere sociaal werker is het gewend om bewoners op straat aan te spreken en een gesprek aan te knopen. In Heerenveen nemen opbouwwerkers hun collega’s daarom mee om het ‘straatwerk’ te leren en dat levert bijzondere momenten op.

In Heerenveen werken verschillende sociaal werkers – hulpverleners, verpleegkundigen en welzijnswerkers – in zogenoemde netwerkteams gezamenlijk aan het ontwikkelen van een preventieve aanpak. Daniel Pit begeleidt het team hierbij en schrijft in deze serie blogs over zijn ervaringen.

 

De belangrijkste opdracht van de netwerkteams in Heerenveen (die ik in mijn vorige blog introduceerde) is het in kaart brengen en verstevigen van informele netwerken. Om aan die opdracht te voldoen is het nodig om mensen aan te spreken in hun eigen leefomgeving. Zo opereer je letterlijk en figuurlijk dicht bij je doelgroep. Niet iedereen is gewend om 'vreemde' mensen aan te spreken op straat of bij het schoolplein. Met name de hulpverleners en verpleegkundigen in de teams zijn niet bekend met deze manier van werken. Het is voor hen erg spannend om op pad te gaan en te beginnen met dit 'straatwerk'.

Straatwerk vraagt voorbereiding

Er zijn veel vragen waar je over na moet denken voordat je begint: met welk doel ga je aan de slag? Welke methode gebruik je? Wat doe je met de informatie die je ophaalt? Gelukkig staan de professionals in de netwerkteams er niet alleen voor, de opbouwwerkers en jongerenwerkers hebben vaak al jaren ervaring met het werken op straat en steken graag een helpende hand toe. Zo gaan ze samen met minder ervaren collega's op pad, om van elkaar te leren. Dit levert bijzondere momenten op.

Koffie in de speeltuin

Zo had één van de teams briefjes in de buurt verspreid met de uitnodiging koffie te komen drinken in de nieuwe speeltuin. Het doel was het leren kennen van de mensen in de buurt. Voor Dorina (vrijwilligersondersteuner) werd het een topmiddag: ‘Dat wij die mensen leerden kennen was leuk natuurlijk. Maar wat ik écht bijzonder vond was dat mensen elkáár ook leerden kennen. Wij waren enkel aanwezig met een kop koffie. Toen we aan kwamen lopen wachtten er al mensen op ons. Een dag van tevoren een briefje door de brievenbus doen bleek een goed idee te zijn.’

‘Wie ben ik om zomaar iemand aan te spreken’

 

 

Geïnspireerd door de samenwerking in het netwerkteam heeft Anke (jeugdverpleegkundige bij de GGD) haar eerste stappen gezet met deze nieuwe manier van werken: ‘In het begin vroeg ik me wel af: wie ben ík om zomaar iemand aan te spreken. Ik wist ook niet precies wat nu wel en niet goed zou werken om bij mensen aan te sluiten. Je wilt toch zo benaderbaar mogelijk zijn. Aanvankelijk vond ik het daardoor moeilijk om een gesprek te beginnen.’

Over de schroom heen

Door verschillende manieren uit te proberen is Anke over haar schroom heen en voelt het steeds natuurlijker om zomaar even een praatje te maken: ‘Ik sta nu regelmatig 's ochtends op het schoolplein en zie dan niet alleen de kinderen maar ook de ouders. Voor mij is dat een uitgelezen moment om naast een ouder te gaan staan. Ik heb geleerd dat een positieve manier van gesprekken voeren goed werkt. Ik merk dat mensen mij daardoor makkelijker aanspreken voordat het water ze aan de lippen staat. Dat is voor mij de kracht van preventief werken.’

Als ik Anke vraag naar een voorbeeld antwoordt ze lachend: ‘Er kwam laatst een oma bij mij die iets vroeg over de stand van de voeten van haar kleinkind. Ja, dat hoort er ook bij.’

Vijf tips van de opbouwwerker

Opbouwwerker Bokko Jan heeft een vijftal praktische tips voor de beginnende straatwerker.

  1. Kies het juiste moment om de straat op te gaan. Als het koud is, de kinderen net uit school komen of als het etenstijd is, hebben mensen simpelweg minder tijd voor je.
  2. Ga open het gesprek in, probeer meer te luisteren dan te praten.
  3. Wees jezelf! Dat lijkt een open deur, maar om écht contact te maken moet je iets van jezelf laten zien.
  4. Positiviteit is de motor van vooruitgang! Probeer mensen te verleiden om te denken in mogelijkheden.
  5. Geloof erin dat mensen in staat zijn om vorm te geven aan hun eigen leefomgeving.

 

 

Lees meer over:
afbeelding van Daniël Pit  

Daniël Pit

Ik hou me bezig met de vakontwikkeling van het opbouwwerk in Nederland. Dat doe ik onder meer door trainingen te geven en organisaties te helpen met het versterken van gemeenschappen in dorpen en wijken.

Lees meer: