Platform voor buurtontwikkeling

Hoe maak je als beleidsmaker en bewoners duurzaam contact?

Maak samen een buurtagenda
Interview
afbeelding van Willeke Binnendijk  
11 juli 2022
Buurtmaker en bewoners maken buurtagenda met gemeenten en beleidsmakers

Wie bepaalt er eigenlijk wat urgente aandacht vraagt in de buurt? In Den Haag Moerwijk werken bewoners, community builders en gemeente samen aan een buurtagenda, ook als het moeilijk wordt. Bekijk hier de film.

 

Buurtmaker Neo de Bono fietst door de straten van Moerwijk. Er is altijd iets te doen en hij helpt buren waar het nodig is; of het nu gaat om een QR-code op je telefoon, of eten in de koelkast. Wat hij terugkrijgt is liefde en een gemeenschap waar hij zich thuis voelt. Zijn buurt, Moerwijk, wordt door sommigen het afvoerputje van Den Haag genoemd. Leven is voor sommige Moerwijkers hard werken en buurtmaker Neo trekt zich dat aan. Hij wil graag laten zien wat er onder de oppervlakte van de buurt speelt en vertelt in deze documentaire over zijn fulltime werk als onbetaald buurtmaker. 

Samen urgentie bepalen

In de documentaire zie je dat in Moerwijk meerdere opgaven spelen waar echte aandacht voor nodig is. Samen een buurtagenda maken helpt om urgentie en prioriteiten aan te brengen. Dat is niet gemakkelijk, maar wel erg belangrijk. Door het gesprek te voeren over wat er eerst moet gebeuren schep je vertrouwen, helderheid en commitment. Commitment is belangrijk om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Je kunt als actieve bewoner moeilijk duurzaam buurtmaken zonder ruggensteun van grotere partijen zoals de woningcorporatie of de gemeente. Andersom heeft de gemeente de stem van bewoners nodig om te weten waar hun behoeften liggen. 

Waarom een buurtagenda?

We bellen Neo de Bono om te vragen naar zijn ervaringen met het maken van een buurtagenda en waarom het belangrijk is om dit samen te doen.  
Neo: ‘In Moerwijk was het zo dat de wijkagenda, inclusief de thema’s, vooral door de gemeente Den Haag werd gemaakt. Steevast werden we als bewoners aan het einde van het proces uitgenodigd op een inspraakavond om te reageren op het beleidsplan dat vanachter een bureau was uitgeschreven. Het was dan al te laat was om echt iets te wijzigen. Bewoners werden dan boos op zo’n inspraakavond en gemeenteambtenaren reageren dan “Moerwijk is moeilijk, je kunt het nooit goed doen.” Vervolgens zit je als bewoners 4 jaar aan zo’n agenda vast en daar werd de sfeer niet beter van.’

Basis van democratie

Volgens Neo is er een andere houding nodig; terug naar de basis van een democratie:
‘Ambtenaren heetten vroeger overheidsdienaar. In Engeland noemen ze ambtenaren nog steeds public servants. Die naam zegt iets over intentie; wil je als ambtenaar dienstbaar zijn? 
Als dat zo is, dan zorg je ervoor dat beleid aansluit bij wat bewoners nodig hebben. Een belangrijk onderdeel van het maken van de buurtagenda is het gesprek; elkaar echt leren kennen. Dat begint ermee dat bewoners een beleidsmaker kunnen vertellen waar ze last van hebben, waar beleid tegenwerkt, of zelfs waar het pijn en verdriet veroorzaakt.’ 

Voorbij emoties samenwerken

Neo vervolgt: ‘Door het samen maken van een buurtagenda hebben we als bewoners het besef gekregen dat we meer invloed hebben dan we denken. De wijk is nu meer van ons, en we kunnen zeggen waar we het wel of niet mee eens zijn. Zoals bij een nieuw GGZ-inloophuis. Eerder had de wethouder gezegd dat dit een slecht idee was omdat Moerwijk nog niet zo’n inloophuis aankan, omdat er al te veel bewoners wonen die het moeilijk hebben. Vervolgens werd ik getipt dat er toch plannen waren voor een inloophuis. Dan bel ik de wethouder en vraag hoe dat kan en vertel dat we dat als bewoners geen goed idee vinden.’

‘Er volgde een pittige discussie en in een daaropvolgende ontmoeting vertelde de wethouder me dat hij het spannend vond om weer langs te komen in de wijk. Het raakte hem. Als bewoner maak ik dan duidelijk dat het niet persoonlijk is, maar dat het over zijn functie en invloed gaat. Ik vind het belangrijk dat je in gesprek blijft, ook wanneer er emoties zijn. Zelf kwam ik erachter dat ambtenaren achter mijn rug om tegen elkaar zeiden dat ik een lastige bewoner ben. Dat raakt me. Zeker omdat ik me 60 tot 70 per week onbetaald inzet voor mijn buurt. Nadat ik dit heb uitgesproken in een bijeenkomst kwamen er twee ambtenaren hun excuses maken. Dat helpt om goed te kunnen samenwerken.’

Ben jij al buurtwijs?

Heb je een goed verhaal over een buurtproject of een bijzondere kijk op buurtontwikkeling? Deel jouw wijsheid door je eigen verhaal te vertellen. Schrijf een artikel of blog of verras ons met een vlog. Heb je koudwatervrees of niet veel schrijfervaring? Geen zorgen. We hebben een geduldige redactie die je graag hierbij helpt.

Drempelverlagend voor beleidsmakers

‘Nu we langer samenwerken aan de buurtagenda is er beter onderling begrip. Ambtenaren begrijpen boosheid en wantrouwen beter. Het contact is positiever en dat geeft ook ambtenaren goede energie. Als bewoners weten we inmiddels dat er vaak goede intenties zijn; dat beleidsmakers ook het beste willen voor de bewoners. Beleidsmakers begrijpen steeds beter dat vertrouwen groeit door juist handelen. Niet wat een beleidsmaker zegt, maar wat hij doet is wat bewoners waarderen.’ 

‘Als bewoners verleiden we beleidsmakers om vaker naar Moerwijk te komen. Beleidsmakers weten wie ze kunnen bellen wanneer ze naar Moerwijk willen komen. Dat verlaagt voor ambtenaren de drempel om met andere bewoners in gesprek te gaan.’

Toekomstdoel buurtbudget

‘Het liefst willen we na het maken van de agenda ook zelf een deel van het budget beheren. Dat is nog moeilijk. Ambtenaren vertrouwen er nog niet op dat we dat als bewoners aankunnen. Terwijl we in Moerwijk door armoede juist expert zijn in veel doen met weinig geld. Op dit moment oefenen we door samen plannen te maken, die we mogen bijstellen en ook mogen testen. Niet alles hoeft direct goed te gaan. In Moerwijk zijn we zo rock bottom dat we blij zijn met de intentie van beleidsmakers om er samen het beste van te maken. Dat onze samenwerking kan groeien door de buurtagenda.’

7 bouwstenen buurtagenda

In dit instructiefilmpje zie je welke 7 bouwstenen belangrijk zijn voor het maken van een buurtagenda. Verschillende Moerwijkse buurtmakers leggen vanuit hun eigen perspectieven uit wat belangrijk is bij het maken van een gezamenlijke buurtagenda. Waarom het niet handig is om een enquête uit te zetten in het Nederlands, hoe cijfers een vertekend beeld geven en waarom bewoners niet altijd participeren op de thema’s waarmee de gemeente of professionals de wijk in komen. 

Wil jij ook een buurtagenda, maar weet je niet waar te starten? In deze hand-out vind je de aanpak. 

Alle kennis en mooie verhalen die wij verzamelen worden iedere twee maanden gedeeld via onze nieuwsbrief. Op de hoogte blijven van Buurtwijs?
afbeelding van Willeke Binnendijk  

Willeke Binnendijk

Als freelance redacteur begeleid ik buurtmakers bij het schrijven van hun praktijkverhaal. Zij verzamelen de ingrediënten en ik ondersteun bij het vinden van de verhaallijn en de structuur.