‘Het is ongelooflijk wat er allemaal gebeurt’

‘Het is wel gek’, zegt Katinka. ‘We zijn officieel uitgeroepen tot vitaal beroep, maar tegelijkertijd zijn we door onze organisatie opgeroepen om zo min mogelijk fysiek contact te hebben vanwege het coronavirus. Dat is wel even zoeken. Hoe kun je je vak dan uitoefenen?’ Maar ze heeft dit nog niet gezegd of een stortvloed van kennis over wat er speelt, waar de buurt het zelf oppakt en waar nu de gaten vallen passeert de revue. ‘Het is ongelooflijk wat er allemaal gebeurt’, zegt Katinka vanuit haar huis afgelopen vrijdag. ‘Bewonersgroepen, bestaande groep-apps, een Hilversum-brede Facebookgroep, er gebeurt nu heel veel via sociale media. Het is mooi om te zien wat dit in deze tijd kan betekenen.’

Veel onderlinge hulp

Tegelijkertijd is er veel onderlinge hulp naast sociale media. Bewoners, vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties en professionals uit zorg en welzijn proberen allemaal van betekenis te zijn. Thuiszorgmedewerkers zijn natuurlijk continu aan het knallen. Stichting Present en de maatjes van Vrijwillige Thuishulp zetten zich in voor mensen die hulp hard nodig hebben. Bij de Rode Kruis Hulplijn vinden mensen een extra luisterend oor. Wijkcentrum in zelfbeheer De Geus moest sluiten. De mensen die deelnamen aan een gezamenlijke gratis maaltijd kunnen niet meer komen. Maar met boodschapjes en telefooncirkels draagt men zorg voor elkaar. In buurtcentrum St. Joseph koken professionals van Versa voor mensen die de maaltijden kunnen afhalen. Een bewoner maakt kleine voedselpakketten, een andere bewoner maakt handgel, de vrijwilligers van de voedselbank brengen voedselpakketten naar mensen die niet komen opdagen. Dan zijn er natuurlijk nog de netwerken van kerken en moskeeën. Alles en iedereen zet zich in.

Bewoners met een ggz-achtergrond krijgen nu minder ondersteuning en aanspraak, zoals tijdens hun dagelijkse bezoekjes aan wijkcentra. Dat houden we extra in de gaten

Hoe bereik je mensen die niet digitaal zijn?

Als opbouwwerker houdt Katinka Boot zich met name bezig met de mensen te bereiken die buiten de bestaande netwerken vallen. ‘Mensen die digitaal zijn aangesloten, vinden elkaar over het algemeen wel,’ zegt ze, ‘maar nu gaat het juist om de mensen die niet digitaal zijn. In bepaalde stukken van Hilversum-Oost weet ik dat de bewonersparticipatie lager is. Ik zit officieel natuurlijk thuis. Maar ben wel – met handschoentjes aan – deze wijken ingegaan met een simpele flyer. Die gooi ik huis aan huis in de bus met m’n naam en telefoonnummer erop. Bellen kan altijd. Komen er hulpvragen, dan speel ik die door aan de vrijwilligers, buurtbewoners of professionals. Je bent continu aan het rondbellen. Bewoners met een ggz-achtergrond krijgen nu minder ondersteuning en aanspraak, zoals tijdens hun dagelijkse bezoekjes aan wijkcentra. Dat houden we extra in de gaten. Woongroepen hebben soms te weinig boodschappen. De voedselbank heeft nog genoeg vrijwilligers, maar raakt – mede door het hamsteren – uit de voorraden. Hoe lossen we dat op? Ik ben nu bezig om met financiële steun van de gemeente huis aan huis onze diensten aan te bieden. En probeer per straat een contactpersoon te regelen, zodat niemand in z’n eigen huis in de problemen komt.’

We weten waar de gaten kunnen vallen

‘Het is uitvinden hoe we dit veilig en toch slagvaardig doen’, zegt Katinka. Maar ze merkt dat het helpt dat er in haar wijk en in andere delen van Hilversum een goed netwerk is van bewoners en professionele organisaties. Dat werpt nu z’n vruchten af. ‘Omdat we er ‘thuis’ zijn,’ zegt ze, ‘weten we eigenlijk al zo’n beetje waar de gaten kunnen vallen. En kunnen we daar goed op inspelen. Zelfs met inachtneming van sociale onthouding. De partijen weten elkaar ook te vinden om snel hulp te bieden. Daarnaast is er natuurlijk ook heel veel spontane actie. Dat grijpt nu mooi in elkaar.’

Katinka Boot is opbouwwerker bij Versa Welzijn in Hilversum. Peter Rensen werkt bij Movisie als programmaleider Effectiviteit en vakmanschap.