Gemeente, geef sociale professionals regie terug!

De afgelopen jaren hebben sociale professionals tegenstrijdige opdrachten gekregen van bovenaf. Aan de ene kant worden ze gestimuleerd om zelfsturend en ondernemend te zijn; er wordt van ze gevraagd om het wijkgericht werken opnieuw vorm te geven en het welzijn van buurtbewoners te optimaliseren. Aan de andere kant krijgen ze vanuit de gemeente opdrachten die zo strak gekaderd zijn dat er weinig ruimte overblijft voor ondernemerschap en eigen invulling. Dit duidt op wantrouwen tegen de buurtprofessional.

Strijd

Het lijkt een strijd tussen professionele ruimte versus gemeentelijke beheersing en controle. 

Sociale professionals zijn daadkrachtige harde werkers, die dienstbaar zijn en die werken voor het welbevinden van de ander. De combinatie van deze eigenschappen kan goed uitpakken wanneer de prioriteit bij de buurtbewoner ligt. Het probleem is dat de prioriteit te vaak ligt bij het voldoen aan de gemeentelijke opdracht. In dat geval is hard werken en dienstbaarheid niet altijd zo’n goede combinatie. Buurtprofessionals voelen een enorme druk om te voldoen  aan de opdracht van de gemeente. Ze zijn hierin soms tè dienstbaar met als gevolg dat urgente vragen en problemen in de wijk, die niet bij die opdracht passen, te weinig aandacht krijgen.

Wie betaalt, bepaalt

Buurtprofessionals hebben vaak het gevoel dat ze hun bestaansrecht moeten bewijzen naar de gemeente toe en houden daarom krampachtig vast aan het vervullen van de gemeentelijke opdracht. Veel wijkteams bestaan pas kort en de gemeente heeft de macht in handen om een wijkteam op te doeken met als gevolg dat de professionals weer op straat staan. Maar de opdracht op papier heeft in iedere wijk een andere uitvoering nodig. Dit kost tijd, energie en geld.

Gevolg: sociale professionals moeten keuzes maken die ten koste gaan van het realiseren van een sociale en gezonde wijk èn die ten koste gaan van het welbevinden van buurtbewoners. Zo hebben veel wijkteams de opdracht om alleen bewoners met een hulpvraag te ondersteunen. Maar de meest kwetsbare (onzichtbare) bewoners zijn vaak niet mondig genoeg  om een expliciete hulpvraag te stellen. Uit tijdsdruk of angst om buiten de gemeentelijke opdracht te werken wordt ondersteuning aan deze bewoners soms te lang uitgesteld, waardoor situaties verergeren. Je zou kunnen zeggen dat ze samenwerking moeten zoeken met andere professionals om een bewoner in zo’n situatie over te dragen, maar ook dit vraagt een tijdsinvestering waar sociale professionals vaak weinig ruimte voor voelen. Door de gevoelde druk van bovenaf zetten professionals hun professionele inschattingsvermogen, kennis en kunde opzij, tegen beter weten in.

Volger of trekker

Het ondersteunen van bewoners en het daadwerkelijk bijdragen aan een sociale en gezonde wijk zit de sociale professionals in het bloed. Hier ligt hun passie, hier zit hun kennis en kunde. Het is aan de opdrachtgever om dit te erkennen en hun oprechte vertrouwen in sociale professionals uit te spreken. Dit vergroot het zelfvertrouwen van sociale professionals, waardoor zij eerder de rol van trekker zullen oppakken. Het zorgt ervoor dat sociale professionals vaker hun professionele kennis, kunde en intuïtie inzetten op vraagstukken die zíj en buurtbewoners urgent vinden. Het helpt hen om keuzes en aanpakken beter te kunnen onderbouwen naar de gemeente. Maak van sociale professionals daarom trekkers in plaats van volgers. Geef hen het vertrouwen en de ruimte om daadwerkelijk hèt boegbeeld te worden van een veilige, sociale en gezonde wijk. Geef hen de ruimte om door en door Buurtwijs te worden.