Platform voor buurtontwikkeling

De helden van de nacht

Ruimte voor ongemakkelijke buurtverhalen
Blog
afbeelding van Tanja Bubic  
7 januari 2022

In het holst van de nacht, als je elkaar slecht ziet, maar daardoor des te beter hoort, vertrouwen de bewoners van de Rotterdamse wijk Reyeroord elkaar hun buurt onzekerheden en twijfels toe in De Nacht Club. Een veilige plek voor onveilige onderwerpen.

 

Een boze -ex die opeens voor je deur staat of ’s avonds telkens over je schouder heen kijken tijdens het uitlaten van je hondje… Het zijn ongemakkelijke situaties waar je achteraf misschien om kan lachen, maar op het moment zelf als onprettig ervaart. Iedereen kent ze, maar weinigen van ons durven ze te benoemen.

De Nacht Club is het initiatief van twee sociale designers die de fascinatie delen voor de maatschappelijke trend van gebrek aan wederzijds vertrouwen. In hun interventies zoeken ze naar manieren om vertrouwensrelaties te creëren tussen mensen onderling en tussen bewoners, professionals en overheden in het bijzonder. Met de nacht als inspiratiebron maken ze interventies in de openbare ruimte die bewoners en professionals uitnodigen om onder de deken van de nacht eerlijker, opener en gedurfder te zijn. Door corona is de openbare ruimte niet altijd even geschikt, daarom stoken ze soms digitale kampvuurtjes op die - ondanks de setting - toch comfort bieden om verhalen te delen.

Wijsheid van het ongemakkelijke

Net als deze twee sociale designers van de Nacht Club, zijn we ons bij Buurtwijs ook voortdurend aan het bevragen of de vertelvormen die we inzetten de beoogde uitwisseling en verbinding creëren tussen buurtmakers. Buurtwijs is het podium voor verhalen vanuit de praktijk, geschreven door mensen die deze verhalen zelf meemaken. Het zijn verhalen over het kleine en het dagelijkse, die juist door hun intimiteit grote kennis duiden die zo waardevol is voor buurtontwikkeling. 

We bestaan inmiddels 5 jaar en hebben in die tijd een rijk archief gevormd van mooie, inspirerende buurtverhalen. Maar ondertussen hebben we ook ontdekt hoe moeilijk het is om verhalen te delen die gaan over twijfels, onzekerheid en soms over falen. Verhalen waar we in eerste instantie niet zo trots op zijn, maar die ons - nadat we ze vanaf een afstandje met een reflecterende blik nog eens hebben bekeken - als buurtmaker juist wijzer blijken te hebben gemaakt.

Als redacteuren van Buurtwijs hebben we steeds meer aandacht voor deze ‘ongemakkelijke verhalen’. Hun inhoudelijke waarde was ons al langer duidelijk, maar de vertelvorm waarin we deze verhalen kunnen vertellen en met elkaar delen, dat bleek een flinke puzzel voor ons redactieteam. Tot we De reis van de Held (her)ontdekten!

De reis van de held 

De Reis van de Held is een verhaallijn die stamt uit de tijd van de mythes en de sprookjes en die - onaangetast door de tijd - nog steeds ingezet wordt bij het schrijven van filmscripts en boeken. Of je aan Roodkapje, de Lion King of aan de The Matrix denkt, in al deze verhalen hebben we te maken met een hoofdpersoon die merkt dat de situatie waarin die zich bevindt niet klopt of niet fijn is. Vaak is er sprake van een diep gevoel van ongelijkheid of onrechtvaardig. De hoofdpersoon kan op een gegeven moment niet meer om dit gevoel heen en besluit hier iets aan te doen. Hier begint het avontuur van onze held, de hoofdpersoon.

Draken op de weg

Gedurende de film of het boek wordt ons hoofdpersoon op de proef gesteld. Hij of zij wordt geconfronteerd met beren op de weg. Soms letterlijk in de vorm van een beer of draak zoals in sprookjes en mythes, maar soms ook in de abstractere vorm van regelgeving of digitale (on)mogelijkheden. Deze uitdagingen dwingen de hoofdpersoon toe om zich te blijven afvragen hoe oprecht zijn overtuigingen zijn en hoe groot zijn wens tot verandering is. De uitdagingen kunnen soms zodanig groot worden dat ze tot Kafkaiaanse taferelen leiden of soms zelf de ondergang van de hoofdpersoon dreigen te worden. Opnieuw is de vraag: hoe oprecht is het geloof van de hoofdpersoon in het overkomen van het ervaren onrecht? 

Het eerste deel van de verhalen die de vertellijn van de Reis van de Held volgen, verloopt moeizaam, vol uitdagingen en gevaarlijke situaties. De hoofdpersoon heeft het zwaar. Maar dan ‘opeens’ lijkt de situatie zich te keren. De hoofdpersoon krijgt plotseling hulp vanuit een onverwachte hoek. Dat kan zijn in de vorm van een persoon die hem bij gaat staan of kennis en kunde die de hoofdpersoon aangereikt krijgt. Met deze nieuwe steun en uitrusting zet de hoofdpersoon zijn reis voort. Wederom komen de (figuurlijke) beren en draken tevoorschijn, maar dankzij de nieuwe hulpmiddelen kan de hoofdpersoon ze het hoofd bieden en lukt het de hoofdpersoon om aan het einde van de film of het boek het onrecht te overwinnen.   

Helden van de buurt

Onlangs publiceerden we dit verhaal over de Krottenkoning van Rotterdam. In dit verhaal volgen we de bewoners die de strijd aangaan met de grootste vastgoedmagnaat uit de jaren zeventig. Hun strijd begint eenzaam en vol obstakels, maar langzaamaan krijgen ze steeds meer bijval en ondersteuning, ondermeer door de vastberaden opbouwwerkers die ze blijven ondersteunen totdat de strijd gestreden is. 

Of het deze helden lukt om te winnen van de vastgoed koningen, dat moet je zelf hier ontdekken. Waar het in dit verhaal vooral om gaat, is de vastberadenheid om de strijd aan te gaan en het avontuur dat de bewoners meemaken. Uiteraard hopen we allemaal op een goed einde, maar uiteindelijk weten we ook allemaal dat het niet gaat om de bestemming, maar om de reis naar die bestemming toe.

Als redactieteam van Buurtwijs hebben we ontzettend veel zin om met de dappere buurtmakers op reis te gaan en samen de ongemakkelijke, maar oh zo waardevolle verhalen, vorm te geven. We wensen jullie een dapper en gedurfd nieuw jaar en hopen met jullie veel te leren van jullie verhalen en ervaringen!

Nieuwsgierig geworden naar de Nacht Club? De Nacht Club is niet gebonden aan een plaats of thema dus wil je de Nacht Club ook in jouw buurt, dorp of stad? Neem dan contact op met het team dat de Nacht Club faciliteert.

Lees meer over:
afbeelding van Tanja Bubic

Tanja Bubic

Als sociale ontwerper creëer ik ruimte die uitnodigt om de ander in een ander daglicht te zien dan dat we dat gewend zijn. Ik doe dat door het gebruik van het woord, beeld, maar ook de fysieke omgeving waarin we elkaar ontmoeten. Meer over mij?
afbeelding van Tanja Bubic  

Tanja Bubic

Als sociale ontwerper creëer ik ruimte die uitnodigt om de ander in een ander daglicht te zien dan dat we dat gewend zijn. Ik doe dat door het gebruik van het woord, beeld, maar ook de fysieke omgeving waarin we elkaar ontmoeten. Meer over mij?

Lees meer: