Botsende bewonersbelangen

Bewoners van een hechte buurtgemeenschap waren in een lastige strijd verwikkeld. Er waren twee kleine groenstroken in het hart van de buurt. Op de ene moest een honden-uitlaatveld komen, op de andere een speelplek voor kinderen. Beide waren wensen van bewoners. Ze kwamen er alleen onderling niet uit: welke plek moest welke bestemming krijgen? Ik trof hen toen zich inmiddels twee strijdlustige kampen hadden gevormd. Het ging hard tegen hard en een oplossing leek ver weg.

Een maand later hebben de bewoners het probleem met elkaar en naar ieders tevredenheid opgelost. Wat is er gebeurd?

Twee strijdlustige kampen hadden zich gevormd. Het ging hard tegen hard en een oplossing leek ver weg

Stemmen of een compromis?

Als twee of meer partijen het niet met elkaar eens zijn, lijkt stemmen een goede manier om tot een oplossing te komen. Meeste stemmen gelden, wel zo eerlijk. Een andere veel gebruikte oplossing is een compromis. Aan de hand van bovenstaand voorbeeld lees je waarom beide niet ideaal zijn.

Kies je voor stemmen, dan komt het hondenveldje op één van de twee plekken. Er zijn winnaars en verliezers. Een deel van de bewoners, maximaal 49%, is niet blij met deze oplossing en moet jarenlang tegen het in hun ogen vreselijke uitlaatveld of speelplekje aankijken.

Zoek je naar een compromis, dan kom je ergens in het midden uit. Dat kan in dit geval bijvoorbeeld een parkeerplaats te zijn. Een ander compromis, op beide plekken een half hondenveldje en een halve speelplek, is ook geen oplossing waar je de handen voor op elkaar krijgt. Bij een compromis zijn vaak geen winnaars, alleen maar verliezers.

Inclusieve oplossing

Beter is het te streven naar een inclusieve oplossing. Dat is een oplossing waar iedereen zich in kan vinden. Het vinden van zo’n oplossing kost meer tijd en energie, maar dat betaalt zich meestal terug door een grotere tevredenheid van alle betrokkenen bij het plan of besluit. Ook is de kans groter dat bewoners zich mede-eigenaar voelen van het plan.

Spelregels

De eerste stap die je zet om tot een inclusieve oplossing te komen, is de betrokken verzoeken om onderstaande vraag met een volmondig JA te beantwoorden: wil je je inzetten voor een oplossing waar iedereen zich in kan vinden? Ofwel, in dit geval: wil je werken aan een oplossing voor én de honden(bezitters) én de (ouders van) kinderen.

Het kan wijs zijn enkele spelregels af te spreken, zoals elkaar uit laten praten en op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Een onafhankelijk voorzitter (jij?) is een voorwaarde.

De ijsberg-duik

Daarna kun je aan de slag. In de afgelopen jaren heb ik vaak dit mooie hulpmiddel gebruikt om samen tot een gedragen oplossing te komen. Het hulpmiddel heet: de ijsberg-duik. Een stappenplan hiervoor kun je downloaden op overbuur.nl. Je laat bewoners hierbij samen een duik in het diepe nemen en op zoek gaan naar gemeenschappelijke waarden die zich onder de oppervlakte bevinden. De bewoners uit het voorbeeld hebben die duik samen gemaakt en zijn tot een oplossing gekomen waar ze allemaal trots op zijn!

Illustratie: Anja Maas

Anja Maas helpt als zelfstandig ondernemer organisaties met bewonersparticipatie. Dit artikel hoort bij haar serie Eerste Hulp bij Participatiepaniek.