Beter een goeie buur...

De echte ‘hot topics’ voor het stadsdeel Amsterdam-Zuid zijn: langer zelfstandig thuis wonen, dementie, armoede en gebrek aan financiële zelfredzaamheid, maar ook zeker eenzaamheid. Tamara Kuschel, tot voor kort coördinator van het online platform BUUV: ‘Mensen leven, meer dan vroeger, langs elkaar heen. Niet uit desinteresse, maar uit onwetendheid. Waar men vroeger een sleutel van de buren had voor noodgevallen, is dat nu meer uitzondering dan regel.’ Het leggen van verbinding tussen wijkbewoners is belangrijker dan ooit.

BUUV is een online platform waar hulpvragers en hulpbieders zichzelf kunnen aanmelden en aan elkaar gematcht worden. Op BUUV.nu kunnen buurtbewoners van het stadsdeel Amsterdam-Zuid een vraag stellen, of hun buren helpen door te reageren op een vraag. De vragen lopen uiteen van: ‘Wil je mijn tuin snoeien?’ en ‘Ik zoek een taalmaatje’ tot: ‘Wie kan helpen bij de installatie van mijn laptop?’ Meer dan 1.000 mensen staan ingeschreven op het online platform en eens in de drie dagen komt een nieuwe match tot stand. BUUV maakt deel uit van het grotere initiatief ‘Voor Elkaar in Zuid’  van welzijnsorganisaties Dynamo en Combiwel. Beide welzijnsorganisaties zijn onderdeel van het aanbod van sociaal werk in Amsterdam en worden gefinancierd door de gemeente. Voor Elkaar in Zuid brengt mensen van alle leeftijden uit Amsterdam Zuid bij elkaar voor ondersteuning en ontmoeting, en is ontstaan vanuit de wens om praktische burenhulp en ontmoeting in Amsterdam-Zuid laagdrempelig te organiseren. 

Bellen kan ook

Ook aan de niet-digivaardige inwoner heeft BUUV gedacht: naast de reguliere onlinegebruikers zijn er zo’n 130 offlinegebruikers van BUUV. Zij kunnen telefonisch contact opnemen met BUUV-vrijwilligers, die hun vraag online zetten en telefonisch contact opnemen zodra er een match is. Deze vrijwilligers hebben ook een signalerende rol: als iemand belt met een hulpvraag die te complex is voor op BUUV, wordt de vraag in een besloten database gezet en zo snel mogelijk gekoppeld aan een andere vrijwilliger. Dat gebeurt geregeld met hulpvragen van buurtbewoners op leeftijd of inwoners die met ggz-problematiek kampen.

‘Dankzij de laagdrempeligheid en ook het luchtige en vaak vrolijke karakter ervan slaat het platform aan.'

De verbinding tussen generaties is één van de opgaven in Zuid. BUUV kenmerkt zich door vrijblijvendheid – je zit nergens aan vast – wat voor jongere mensen belangrijk is, en door laagdrempeligheid in het stellen van de hulpvraag, wat voor de oudere generatie waardevol is. Tamara Kuschel: ‘Dankzij de laagdrempeligheid en ook het luchtige en vaak vrolijke karakter ervan slaat het platform aan. Mensen vinden een wijkgenoot om een wandelingetje mee te maken. Of iemand die een klusje voor ze in huis of tuin kan doen.’ Kuschel geeft het voorbeeld van een vrouw die samen met een vriendin een tuin had. ‘Vanwege ziekte van haar vriendin kon ze het onderhoud niet meer goed aan. Via BUUV kwam ze in contact met drie jonge mensen die haar wilden helpen. In het begin was ze een beetje huiverig: doen ze het wel goed? Maar die zorg verdween snel. Inmiddels werken ze heel prettig samen.’ 

Verbindende factor in coronatijd

Het online platform BUUV heeft zich in corona-tijd bewezen als een goed werkend middel om verbindingen in de wijk te realiseren. Tamara Kuschel: ‘We hadden altijd een vaste groep van zo’n 150 vrijwilligers voor Voor Elkaar in Zuid, maar in de eerste maand van de coronacrisis is dat aantal sterk toegenomen.’ De nieuwe vrijwilligers zijn over het algemeen jonger dan de traditionele vrijwilligers, stelt ze vast. Het gaat veelal om hoogopgeleide, betrokken mensen.

'De gemeente faciliteert en empowert. Dat werkt.'

Er zijn tijdens de crisis ruim 400 mensen actief geworden als vrijwilliger. Kuschel: ‘Velen gaven aan dat ze al heel lang iets wilden doen, maar dat het er nooit van kwam. De coronacrisis bracht daar verandering in. De winst is dat veel mensen nu bij elkaar achter de voordeur hebben kunnen kijken. Er is een nieuw sociaal bewustzijn ontstaan. Mensen zijn uit hun bubbel gestapt. Ook het aantal hulpaanbieders op BUUV is gegroeid.’ 

Veelbelovende werkwijze

Volgens beleidsmedewerker Arlen Driesen van de gemeente Amsterdam toont BUUV dat veel inwoners wel degelijk iets voor hun buurt willen doen. ‘Vroeger dachten we dat je buurthulp van bovenaf, vanuit de gemeente moest inrichten. De werkelijkheid is anders, want veel burgers en organisaties weten prima wat goed voor ze is en wat ze nodig hebben. Inwoners kunnen - in ieder geval gedeeltelijk - zelf en met elkaar met hun hulpvragen aan de slag. De gemeente heeft dit opgepakt. Het gebiedsgerichte werken is van de grond gekomen en de boodschap is nu: de gemeente faciliteert en empowert. Dat werkt.’

Wat verder positief werkt, is dat het platform draait met welzijnsorganisaties als backoffice. Die houden het platform draaiend. Daarnaast regelen ze de ondersteuning van wijkbewoners die digitaal minder vaardig zijn en ten derde zorgen ze dat zwaardere hulpvragen worden opgepakt door getrainde vrijwilligers.

Coördinator Tamara Kuschel zei het al: ze wenst heel Amsterdam een BUUV toe. En niet onterecht, want een online platform dat wordt ondersteund door welzijnsorganisaties kan buurtbewoners veel bieden. Het online aspect in BUUV is nieuw en vooruitstrevend, en kan welzijnsorganisaties of andere gemeenten inspireren om ook online middelen in te zetten om verbinding op buurtniveau te realiseren. 

Dit is een ingekorte versie van het uitgebreide praktijkverhaal van BUUV uit de publicatie Wij in de Wijk 2. Geschreven door Elisa van Gent.