Platform voor buurtontwikkeling

Ambtenaar biedt luisterend oor

Hoe werkt een democratiseringsmedewerker aan samenlevingsopbouw?
Interview
afbeelding van Shahrzad Nourozi  
13 juli 2021

Noordmakers zijn bewoners die Amsterdam-Noord mooier en leefbaarder maken. Metin, democratiseringsmedewerker van de gemeente, is dat ook. ‘Ik ben zeker niet ‘dé ambtenaar’ in de buurt, daar ben ik gewoon één van de Noordmakers.’

‘De overheid werkte lange tijd op veel vlakken top-down, maar daar komt steeds meer verandering in. Hoe kunnen we mensen meer betrekken? Hoe kunnen we de inwoner meer stem en invloed geven en zelf ook meer in de samenleving staan? Dit soort vragen komen steeds meer naar de voorgrond’, aldus Metin Karatas die zich samen met zijn collega’s bezig houdt met alles wat ‘bottom up’ is. Van buurtbudgetten, via bewonersinitiatieven tot groen in zelfbeheer. Hun missie is om de bewoners zoveel mogelijk te betrekken bij hun eigen buurt en daar ook meer verbinding mee te krijgen. ‘We maken samen de buurt en ik faciliteer daar in,’ zegt Metin. 

In de publicatie ‘De terugkeer van de samenlevingsopbouw’ wordt op basis van vier portretten van professionele spelers in de samenlevingsopbouw de ontwikkeling en veelzijdigheid van samenlevingsopbouw in beeld gebracht. Portret van Metin Karatas is de eerste die we uitlichten op Buurtwijs.

In het team Democratisering van stadsdeel Noord van de gemeente Amsterdam draait het dan ook om het bevorderen van zeggenschap, eigenaarschap en betrokkenheid van inwoners. Maar ook meer verbinding creëren met elkaar onderling en met de overheid. Metin merkt dat ze als team nu al meer náást de inwoners staan, maar eigenlijk willen ze nog meer ‘middenin’ staan en onderdeel uitmaken van alles wat plaatsvindt in de buurt.  

De mama index 

‘Ik richt mij met name op de leefwereld van mensen en probeer vanuit de belevingswereld van de inwoner te werken.’ Metin zet hierbij de mama-index in: zou mijn moeder, een vrouw op leeftijd met een migratieachtergrond, hieraan meedoen? ’Als we een flyer met een oproep om mee te denken naar bewoners opsturen, dan zou mijn moeder echt niet reageren. En om eerlijk te zijn ik zelf ook niet! Maar als ik op straat aangesproken zou worden, dan praat ik wel terug. En mijn moeder ook, dus op die manier bereik je een andere en grotere groep mensen’. 

Mensen die eerst niet gezien werden of geen ingang zagen, kunnen nu deelgenoot zijn van de mogelijkheden die er zijn

 
Metin gelooft in de kracht van mensen en hen met elkaar verbinden. Ook wil hij inwoners meer met de gemeente verbinden om het wantrouwen te verminderen. Door bijvoorbeeld de buurtbudgetten krijgen mensen intensief contact met een ambtenaar. ‘Ik zie netwerken ontstaan en mensen groeien in hun buurt. Mensen die eerst niet gezien werden of geen ingang zagen, kunnen nu deelgenoot zijn van de mogelijkheden die er zijn’.

Busje midden in de wijk 

Op een oproep via de mail of website van de gemeente reageert vaak dezelfde groep mensen, want zij voelen zich al betrokken. Tegelijkertijd onderneemt Metin ook extra acties om een diverser groep mensen te bereiken, denk aan jongeren, mensen met een migratieachtergrond en mensen die niet digi-vaardig zijn of de taal niet goed beheersen.  

 

‘Daarom sta ik altijd met ons busje midden in de wijk en bel ik aan bij inwoners. Allemaal manieren om het gesprek aan te gaan met mensen die niet via de gangbare kanalen informatie halen of weten wanneer er een buurtbijeenkomst is of dat ze überhaupt kunnen meedenken met wat er belangrijk is voor hun buurt.’ Dit vraagt volgens Metin een open en empathische houding, maar ook alert zijn dat je iedereen evenveel kansen geeft.  

Wederzijds begrip 

Stadsdeel Noord verandert in rap tempo. Er zijn bewoners die hier al generaties lang wonen en veel nieuwe en verschillende groepen bewoners in Noord hebben zien komen. Dat zorg soms voor clashes. ‘Buurtbudgetten zijn een manier om uiteenlopende bewoners live bij elkaar te brengen en wederzijds begrip te creëren.’  

Het proces van buurtbudgetten is zo ingericht dat je anderen mee moet krijgen: ‘Het idee waar de meeste mensen achter staan, krijgt de financiering rond’, licht Metin toe. ‘Tijdens die bijeenkomsten worden gesprekken over de buurt gevoerd en dat creëert wederzijds interesse. Wat zijn onze gedeelde waardes, wat vinden we belangrijk? Mensen vinden elkaar op het verbeteren van de buurt. Daarna komen de ideeën vanzelf.’ 

Partners in crime 

Om de juiste verbindingen te leggen, is het belangrijk te weten welke organisaties en mensen actief zijn in de buurt en wie wat doet. Metin werkt voor veel samen met participatiemedewerkers van welzijnsorganisaties. Zij leggen bijvoorbeeld contacten met bewoners en ondersteunen waar nodig bij het opzetten van een bewonersinitiatief. Maar ook met de wijkagenten, medewerkers van de woningbouwcorporatie, vrijwilligers, de moskee en kerk. Door met al deze partijen contact te onderhouden vangen Metin en zijn collega’s belangrijke signalen uit de wijken op. Bovendien zetten zij dit netwerk zelf ook in om zoveel mogelijk buurtbewoners te informeren over bijvoorbeeld de buurtbudgetten.

 

Weten waar je aan toe bent 

Metin ziet het vooral als zijn opdracht om iedereen de kans te geven om mee te doen, mee te bepalen en mee te denken. Hij werkt zowel aan sociale cohesie als beleidsparticipatie, want bij alles wat hij doet vangt hij ook signalen op in de samenleving en als democratiseringsmedewerker binnen de gemeente heeft hij juist de mogelijkheid om daar ook wat mee te doen. Toch zijn er met betrekking tot beleidsparticipatie en vooral het meebepalen wel lastige kwesties: ‘Sommige dingen kunnen echt niet vanwege juridische aspecten. Het is dan de kunst dat je aan inwoners laat weten wat wél mogelijk is zodat ze weten waar ze aan toe zijn.'

Lees meer: