Altijd Nieuw Gedoe!

Als je Asset Based Community Development hebt ontdekt en doorleefd, weet je dat er maar één manier is om buurten van onderop en van binnenuit op te bouwen. ABCD baant zich direct een weg in het DNA van iedereen die er in een buurt actief mee is: bewoners, buurtmakers en buurtwerkers. Dat geldt zeker ook voor LSA bewoners en iedereen die aan dit boek heeft bijgedragen. Het scherpt onze keuzes en speelt een bepalende rol in de ‘waarden’ van waaruit we werken; het is steeds ABCD.

'ABCD is geen project, niet iets wat je even doet of inzet, maar duurzaam werken aan sterke en verbonden buurtgemeenschappen’

Het doet wat met bewoners, buurtmakers en buurtwerkers als ze zich er bewust van worden dat ze werken vanuit ABCD. Die blijdschap ontstaat door hoe ABCD is vormgegeven. ABCD is geen project, niet iets wat je even doet of inzet, maar duurzaam werken aan sterke en verbonden buurtgemeenschappen. Waar bewoners hun collectieve kracht ervaren en benutten. En waar je als community builder, vanuit ABCD, een soort tuinman van de gemeenschap bent.

Je bent er voor het periodieke onderhoud, voor de APK van de buurt. ABCD is geen bedachte methodiek, maar het resultaat van een langdurige studie en een almaar groeiende stroom verhalen. ABCD wordt gemaakt en gevormd door bewoners in buurten over de hele wereld. Het is niet statisch, maar draait om wat buurten en gemeenschappen sterk maakt. De principes zijn overal hetzelfde, hoe zeer de context ook verschilt.

ABCD-community

In 2005 bracht LSA een vertaling van het methodiekboek van John McKnight en Jody Kretzmann uit. Sindsdien is er in buurten, door ABCD, zoveel in gang gezet, versterkt en verrijkt dat dit boek er moest komen. Dat betekent niet dat dit het laatste boek is dat er zal komen of dat het er binnen een vloek en een zucht lag. Want het is niet gemakkelijk om de essentie, het gevoel, de verhalen, ‘dat waar het om draait’, te vangen en op te schrijven. Er is door veel mensen aan bijgedragen, waarmee het ook echt een boek vanuit de ABCD-community geworden. Inhoudelijk rijk, boordevol praktijkverhalen en met bijdragen uit binnen- en buitenland.

Build Back Better! 

Het is ook een boek op het scherpst van de snede. Met inhoudelijke stukken die meerdere keren zijn omgekeerd en afgestoft. Er zijn discussies gevoerd op het niveau van woorden. Om maar recht te doen aan de magie van een ABCD-proces. En zo raak mogelijk te kunnen delen wat we hebben geleerd. Het boek kraakt ook regelmatig een kritische noot. Want er is decennialang bewust roofbouw gepleegd op buurten.

'Corona heeft een extra impuls gegeven aan de revival van samenlevingsopbouw.'

Natuurlijke hulpbronnen als buurthuizen zijn weggehaald, belangrijke stakeholders als woningcorporaties van hun taken gehaald, de GGZ zonder liefdevolle zorg geëxtramuraliseerd, sterke schouders moesten, omdat ze 60 euro per maand teveel verdienden, verkassen naar andere buurten en wijkagenten het leeuwendeel van hun tijd aan de slag met verwarde personen. Dat zijn allemaal ondermijnende ingrepen geweest. Zonder steun vanuit buurten, hebben lokale overheden, met beleid en door wetgeving, er hulpbronnen weggehaald. Community building en ABCD gaat niet alleen over inzet en investeren, maar ook over permanent onderhoud. We komen uit een sterke traditie.

Dit boek is grotendeels gemaakt in coronatijd. Waarin het belang van wijkgerichte verbondenheid en relaties in de volle breedte is herontdekt. Corona heeft een extra impuls gegeven aan de revival van samenlevingsopbouw. Samenlevingsopbouw van onderop en van binnenuit. Zo gebruiken we de term in dit boek. De lessen die we nu vanuit ABCD leren, moeten we meenemen. Ook daar wil dit boek aan bijdragen. Build Back Better!

Collectieve en democratische kracht

Het boek heet Altijd Nieuw Gedoe! Niet vreemd, want werken aan de buurt is per definitie gedoe. Lukt het je als groep om dat gedoe te omarmen en overstijgen, het te zien als essentiële stap richting groei, dan doet dat recht aan ieders talenten en inzichten. Gedoe gaat over macht en krachtenvelden. Hoe kun je iedereen zijn perspectief bieden, voorbij eigen belangen? Het is continu blijven werken, met elkaar, om voorbij andere en nieuwe belangen te komen. In dat proces groei je samen verder, ga je als groep collectieve kracht ervaren en ontstaat nieuwe democratische kracht.

'Het is continu blijven werken, met elkaar, om voorbij andere en nieuwe belangen te komen.'

Dit boek is gemaakt omdat we de lol die we aan ABCD beleven, willen doorgeven. We hopen dat het de radicalen, de pragmatisten, de believers, de cynici en de nieuwsgierigen allemaal wat te bieden heeft. Dat het iedereen inzichten geeft en aanzetten biedt om de eigen (beroeps)praktijk te verrijken en verbeteren. De enige mensen die we gaan teleurstellen zijn de mensen die dit als een stappenplan willen lezen.

Het boek wil vooral aan het denken, en hopelijk ook aan het doen, zetten, maar biedt geen pasklare antwoorden. Het is als ABCD zelf; een continu lerende praktijk waar mensen zich eigenaar van mogen voelen. Laat het een aanmoediging zijn om met elkaar te blijven door ontwikkelen. Maak het je eigen en blijf al die prachtige verhalen mede mogelijk maken.

Dit artikel verscheen eerder op de website van LSA Bewoners.